Ο αγώνας της κυβέρνησης ενάντια στον «άπληστο πληθωρισμό» είναι πολύπλευρος.

Σύντομα θα ολοκληρωθούν οι έλεγχοι πέντε ακόμη πολυεθνικών εταιρειών, δύο εκ των οποίων θα αντιμετωπίσουν αυστηρές κυρώσεις, όπως συνέβη με τις πολυεθνικές εταιρείες P&G και Unilever, οι οποίες επιβλήθηκαν να πληρώσουν 1 εκατομμύριο ευρώ η καθεμία. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι διεθνείς ομάδες καταναλωτικών προϊόντων ελέγχονται για να αιτιολογήσουν τις τιμολογιακές τους πολιτικές και να συμμορφωθούν με κανόνες για την αποτροπή αθέμιτης κερδοσκοπίας. Το ΑΠΕ-ΜΠΕ αναφέρει ότι μπορεί η P&G και η Unilever να έχουν επιβληθεί πρόστιμο για προϊόντα καθαρισμού και προσωπικής περιποίησης, αλλά τα «επικείμενα» πρόστιμα αφορούν τα τρόφιμα, όπου συγκεντρώνεται αυτή τη στιγμή το μεγαλύτερο προβληματισμός πληθωρισμού.

Πολυεθνικές εταιρείες: Πόσο ακριβότερα πληρώνουμε για τα ίδια προϊόντα στην Ελλάδα;

Οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε δύο διεθνείς εταιρείες, την P&G και την Unilever, είναι οι αυστηρότερες που έχουν επιβληθεί και θα επαναληφθούν εάν χρειαστεί – όπως ενημερώνει την αγοράστρια το υπουργείο Ανάπτυξης, υπενθυμίζοντας σχεδόν καθημερινά ότι οι έλεγχοι καλύπτουν όλη τη γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών. Και οι δύο προαναφερθείσες πολυεθνικές εκφράζουν την αντίθεσή τους στις οικονομικές κυρώσεις που τους επιβλήθηκαν και προετοιμάζουν τη νομική τους άμυνα (ενόσω πληρώνουν ακόμη το πρόστιμο) και έχουν ήδη προσλάβει μαθηματικούς και έμπειρους τεχνοκράτες για να προετοιμάσουν το «νομικό οπλοστάσιό» τους. αμφισβητώντας τη μεθοδολογία που χρησιμοποιείται στους ελέγχους.

Παράγοντες της αγοράς σχολιάζουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι από τη στιγμή που ένα προϊόν φτάσει στο ράφι, είναι πολύ πιο δύσκολο να διατηρηθεί η ακρίβεια σε σύγκριση με το να το ξεπεράσεις στα πρώτα στάδια της εμφάνισής του. Ο έλεγχος και η λήψη μέτρων και αποφάσεων είναι καθοριστικοί παράγοντες μόλις ληφθούν (π.χ. σε πρώτες ύλες, logistics, μεταφορές κ.λπ.), όπως σχολιάζουν οι ίδιοι φορείς. Αυτό σημαίνει ότι ακριβώς όπως ένας επιχειρηματίας προβλέπει το μέλλον για να υπολογίσει το κοστούς και τα κέρδη, οι μηχανισμοί ελέγχου πρέπει να επιδεικνύουν γρήγορα και αυστηρά αντανακλαστικά.

Ωστόσο, όπως δήλωσε ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας, το υπουργείο Ανάπτυξης αναμένει από τις εταιρείες που έχουν επιβληθεί πρόστιμο να διορθώσουν άμεσα τις τιμές στα ράφια και να εντάξουν τα προϊόντα τους στην πρωτοβουλία «Μόνιμη μείωση τιμών». Μια διεθνής εταιρεία έχει ήδη ανακοινώσει τη {συμμετοχή} της στην πρωτοβουλία και αναμένεται να συμμετάσχει και μια άλλη. Τις επόμενες ημέρες ο υπουργός πρόκειται να καλέσει εκπροσώπους διεθνών εταιρειών σε συνάντηση.

Συνολικά, όσον αφορά την πρωτοβουλία «Βιώσιμη Μείωση Τιμών», όπως ανακοίνωσε ο κ. Σκρέκας, έχει ήδη ξεπεραστεί ο στόχος για τουλάχιστον 500 κωδικούς προϊόντων με μείωση τουλάχιστον 5% για τουλάχιστον 6 μήνες. Τόνισε ότι σταδιακά, χάρη στις κυβερνητικές πρωτοβουλίες, θα τονωθεί ο ανταγωνισμός και οι τιμές στα ράφια θα αρχίσουν να πέφτουν υπέρ των νοικοκυριών.

ΚΕΠΕ: Παραγωγή νέας «εργαλειοθήκης» επεκτείνοντας την {εφαρμογή} της και σε άλλους οικονομικούς τομείς;

Παράλληλα, το Κέντρο Οικονομικού Σχεδιασμού και Έρευνας τονίζει στο τετράμηνο περιοδικό του αφιερωμένο στην οικονομική ανάπτυξη ιδεών ότι αποτελεσματικά μέτρα για τη ριζική αντιμετώπιση του πληθωρισμού και την ακρίβεια στην Ελλάδα είναι αυτά που ενισχύουν τη λειτουργία του ανταγωνισμού.

Όπως αναφέρθηκε, ο επίμονος πληθωρισμός στην ελληνική οικονομία και η υψηλή ακρίβεια την οδήγησαν να διερευνήσει τις βαθύτερες αιτίες του. Η ανάλυση κειμένου δείχνει ότι την περίοδο 2021-2022, που χαρακτηρίζεται από ισχυρές εξωγενείς πληθωριστικές πιέσεις, κυρίως στον ενεργειακό τομέα, τα κέρδη αύξησαν τη συμβολή τους στην αύξηση των τιμών στη χώρα.

Επιπλέον, η αύξηση του εταιρικού καθαρού λειτουργικού πλεονάσματος και των ακαθάριστων εσόδων ανά μονάδα συνέβαλαν στην αύξηση των κερδών. Αυτές οι συνθήκες καταδεικνύουν ότι οι εταιρείες επέλεξαν να μην απορροφούν τις αυξήσεις στο ενεργειακό κοστούς μετακυλίοντάς τις στις τιμές των προϊόντων, ενώ ταυτόχρονα ενισχύουν το καθαρό λειτουργικό τους πλεόνασμα.

Τα αποτελέσματα της ανάλυσης θα προστεθούν στον αγωγό εργασιών για άλλες χώρες, τη ζώνη του ευρώ και τις ΗΠΑ. Στο φαινόμενο αυτό έχουν δοθεί διάφορες ερμηνείες. Ορισμένες εταιρείες ενδέχεται να αυξήσουν τις τιμές για να προστατεύσουν τα περιθώρια κέρδους τους.

Σύμφωνα με μια άλλη ερμηνεία, ορισμένες εταιρείες αυξάνουν τα περιθώρια κέρδους για να καλύψουν τις ζημίες από τα προηγούμενα έτη. Μια άλλη πιθανή αιτία είναι η προσπάθειας δημιουργίας «μαξιλαριών» σε περιβάλλον υψηλής αβεβαιότητας. Τέλος, μια άλλη ερμηνεία εστιάζει στον «πληθωρισμό πωλητών», την ικανότητα ορισμένων εταιρειών με μεγάλο μερίδιο αγοράς να αυξάνουν τις τιμές. Σε κάθε {περίπτωση}, η ιδέα είναι να λυθεί ριζικά το προβληματισμός του πληθωρισμού και της ακρίβειας.

Όπως σημειώνει ο πρόεδρος του ΚΕΠΕ Παναγιώτης Λιαργκόβας, «η κυβέρνηση κατά καιρούς ανακοινώνει διάφορα μέτρα τόσο για να αντισταθμίσει την πτώση του βιοτικού επιπέδου πολλών ανθρώπων όσο και για να μειώσει τα βασικά είδη κατανάλωσης (π.χ. άδειες στην αγοράστρια, αυξήσεις μισθών και συντάξεων κ. .ένα). Αν και τα παραπάνω μέτρα είναι χρήσιμα, δεν αρκούν για να μειώσουν σημαντικά και μόνιμα τον πληθωρισμό και την ακρίβεια. Αυτό είναι πιθανό επειδή ο πρόσφατος πληθωρισμός συνδέεται με την εταιρική συμπεριφορά.

Αναπόφευκτα, σημειώνει το ΚΕΠΕ, τίθεται το ερώτημα εάν ο ανταγωνισμός στην Ελλάδα λειτουργεί αποτελεσματικά και εκπληρώνει τον αυτορυθμιστικό του ρόλο σε μια αγοράστρια που συχνά κυριαρχείται από μια μικρή ομάδα μονοψήφιων παικτών. Από πολλές {απόψεις}, η συγκέντρωση της βιομηχανίας στα χέρια ενός πολύ μικρού αριθμού εταιρειών δεν είναι καλή για τους καταναλωτές.

Ο «άπληστος πληθωρισμός» τροφοδοτείται από ολιγοπώλια, των οποίων τα εγγενή χαρακτηριστικά περιλαμβάνουν τον περιορισμένο ανταγωνισμό, τα εμπόδια εισόδου, τη σταθερότητα των τιμών και τη «στρατηγική» συμπεριφορά των μελών τους για τη {διατήρηση} υψηλότερων τιμών και κερδών.

Στο πλαίσιο αυτό, αποτελεσματικά μέτρα για τη ριζική καταπολέμηση του πληθωρισμού και της ακρίβειας στην Ελλάδα είναι αυτά που ενισχύουν τη λειτουργία του ανταγωνισμού. Στο παρελθόν (2012, 2014, 2016) προωθήθηκε η ενίσχυση της ανταγωνιστικής λειτουργίας των αγορών μέσω της «εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ». Η «εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ» εξέτασε τις συνθήκες ανταγωνισμού σε 13 τομείς της ελληνικής οικονομίας, που αντιπροσωπεύουν το 30,7% της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας της χώρας και το 35,2% της απασχόλησης, από τον τουρισμό μέχρι το εμπόριο, τη βιομηχανία τροφίμων και συγκεκριμένες μεταποιητικές βιομηχανίες.

Αξιολογήθηκαν 2.312 πράξεις και κανονισμοί, 1.276 από αυτούς που περιορίζουν τον ανταγωνισμό εντοπίστηκαν και διατυπώθηκαν 775 προτάσεις.

Το ΚΕΠΕ καταλήγει ρωτώντας εάν είναι καιρός να δημιουργηθεί μια νέα «ελληνική εργαλειοθήκη» επεκτείνοντας την {εφαρμογή} της και σε άλλους οικονομικούς τομείς όπου υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι ο ανταγωνισμός δεν λειτουργεί και η υγιής επιχειρηματικότητα παρεμποδίζεται;

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΕΒ