Οι θετικές προβλέψεις τόσο της Επιτροπής όσο και των περισσότερων διεθνών επιμελητηρίων για την ελληνική οικονομία βασίζονται σε κοινοτικούς πόρους και ειδικότερα στο σχέδιο του Ταμείου Ανασυγκρότησης. Βασική προϋπόθεση για την επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης –και συνεπώς κρίσιμης μείωσης του χρέους– είναι να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στα ορόσημα του εθνικού επενδυτικού σχεδίου.

Το κρυφό μήνυμα της φθινοπωρινής έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιεύτηκε σήμερα είναι η συνέχιση των έργων και των μεταρρυθμίσεων του ελληνικού έργου. Η αποτυχία τόνωσης των επενδύσεων θα υπονομεύσει αυτόματα τις εκτιμήσεις για ανάπτυξη άνω του μέσου όρου στη ζώνη του ευρώ, υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα και μείωση του χρέους κατά 25% του ΑΕΠ έως το 2025.

Μεταξύ των απειλών, η Επιτροπή αναφέρει επίσης εν εξελίξει νομικές υποθέσεις, κυρίως δικαστικές υποθέσεις κατά δημόσιας εταιρείας (ETAD). Από την άλλη πλευρά, θέτει θετικά τις προσπάθειες της κυβέρνησης για συμμόρφωση με τις φορολογικές ρυθμίσεις μέσω της ψηφιοποίησης. Σύμφωνα με την Κομισιόν, αυτό ενδέχεται να δημιουργήσει πρόσθετα έσοδα από το 2024, γεγονός που θα σημαίνει πρόσθετο περιθώριο για θετική δράση εκ μέρους της κυβέρνησης.

ΔΝΤ: Πίστωση για την ελληνική οικονομία, συστάσεις για μεταρρυθμίσεις και αυξήσεις φόρων καυσίμων

Μήνυμα του ΔΝΤ

Ανάλογα μηνύματα έφερε και η χθεσινή έκθεση του ΔΝΤ. Το Νομισματικό Ταμείο είναι θετικό για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, αλλά δηλώνει ότι -για να διατηρηθεί ο δημοσιονομικός χώρος- είναι εξαιρετικά σημαντικό οι κοινωνικές και κεφαλαιουχικές δαπάνες να περάσουν από το κόσκινο. Πρέπει να υπάρξει, όπως τονίζει χαρακτηριστικά, αντίσταση στις πιέσεις κόστους των μισθών και των συντάξεων στο δημόσιο τομέα, που είναι σε υψηλό {επίπεδο} σε σχέσης με άλλες χώρες.

Επενδυτικά αναφέρει ότι οι ανάγκες είναι τεράστιες, για παραδείγματα στον τομέα του οικολογικού και ψηφιακού μετασχηματισμού. Όπως τονίζει το ΔΝΤ, η φιλική προς την ανάπτυξη δημοσιονομική εξυγίανση μπορεί να ενισχύσει περαιτέρω τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους, υποστηρίζοντας παράλληλα την χωρίς αποκλεισμούς και πράσινη οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο, η οικονομία αντιμετωπίζει μακροοικονομικές προκλήσεις ενόψει της σημαντικής αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής, του επίμονου βασικού πληθωρισμού και της αύξησης των τιμών των ακινήτων. Οι διαρθρωτικές ανισορροπίες που προκύπτουν από τις χαμηλές αποταμιεύσεις και τις επενδύσεις των νοικοκυριών, καθώς και η κλιματική αλλαγή, επηρεάζουν αρνητικά τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης.

Το ΑΕΠ θα αλλάξει με τους ρυθμούς του Ταμείου Ανασυγκρότησης

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπέμπει στην ίδια συχνότητα με τις συγκλίνουσες εκτιμήσεις διεθνών οργανισμών για την Ελλάδα. Αυτό σημαίνει ότι προβλέπει πλεόνασμα για το επόμενο έτος 1,1% και ρυθμό ανάπτυξης 2,4%, 2,3% το 2024 και 2,2% το 2025. Στην ΕΕ και τη ζώνη του ευρώ, η ανάπτυξη εκτιμάται σε 0,6%. Αυτό είναι 0,2 ποσοστιαίες μονάδες λιγότερο από τις καλοκαιρινές προβλέψεις της Επιτροπής. Η αύξηση του ΑΕΠ της ΕΕ προβλέπεται να βελτιωθεί στο 1,3% το 2024.

Το πιο σημαντικό, ωστόσο, είναι ότι αυτή η ανάπτυξη υποστηρίζεται από την {εφαρμογή} του ταμείου ανάκαμψης και μια ανθεκτική αγοράστρια εργασίας. Έμμεσα, αλλά σιωπηρά, η Επιτροπή στέλνει ένα μήνυμα για την έναρξη των επενδύσεων. Διαφορετικά, θα ασκηθεί μεγάλη πίεση στην ελληνική οικονομία και τα δημοσιονομικά περιθώρια θα περιοριστούν επικίνδυνα, γεγονός που θα προκαλέσει τελικά το οικονομικό κλίμα στην Ελλάδα να γίνει αρνητικό. Το ελληνικό ΑΕΠ θα γνωρίσει υψηλότερη δυναμική από την υπόλοιπη ζώνη του ευρώ, η οποία θα αντιμετωπίσει σοβαρές προκλήσεις το 2024. Μπροστά στην ακρίβεια και τον πόλεμο, οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι η Ελλάδα θα κινηθεί δυναμικά.

Προβλέψεις για φέτος

Σε ό,τι αφορά τη φετινή οικονομική ανάπτυξη, το υψηλό ποσοστό 2,4% προέρχεται από την κατανάλωση και τις εξαγωγές. Η κατανάλωση υποστηρίχθηκε από τη σωρευτική ζήτηση, κυρίως σε υπηρεσίες και επενδύσεις. Οι επενδύσεις αυξήθηκαν χάρη στην εισροή κεφαλαίων από το Ταμείο Ανασυγκρότησης, το οποίο, σύμφωνα με την Κομισιόν, θα συνεισφέρει 3% του ΑΕΠ στην οικονομία τα επόμενα δύο χρόνια. Όσον αφορά τις καταστροφές στη Θεσσαλία, οι επιπτώσεις τους θα είναι περιορισμένες.

Όσον αφορά τον προϋπολογισμό, η Κομισιόν προβλέπει ότι το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης το 2023 θα παραμείνει αμετάβλητο και θα ανέλθει στο 2,3% του ΑΕΠ. Μέχρι το τέλος του 2025, θα μειωθεί στο 0,9% καθώς αποσύρονται τα μέτρα στήριξης. Το πρωτογενές πλεόνασμα θα ανέλθει φέτος στο 1,1% του ΑΕΠ και το 2024 και το 2025 θα αυξηθεί στο 2,5% και στο 2,6% του ΑΕΠ. Το δημόσιο χρέος θα μειωθεί κατά 25% του ΑΕΠ εντός τριετίας, κυρίως χάρη στην αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ. Ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί στο 160,9% το 2023, στο 151,9% το 2024 και στο 147,9% το 2025.