Οι Έλληνες εξαγωγείς πρέπει να αντιμετωπίσουν σοβαρές προκλήσεις σε ένα ολοένα και πιο δύσκολο περιβάλλον, ιδίως αν ληφθεί υπόψη η μείωση του ορίου αύξησης του ΑΕΠ για τον κύριο αποδέκτη των ελληνικών εξαγωγών, που δεν είναι άλλος από την ευρωζώνη. Επιπλέον, η αυξανόμενη γεωπολιτική αστάθεια και η κλιματική κρίση αυξάνουν τον βαθμό αβεβαιότητας στις εξαγωγές της χώρας, οι οποίες παρόλα αυτά δείχνουν έναν βαθμό ανθεκτικότητας.

Ταυτόχρονα, οι επιπτώσεις της καταστροφής στη Θεσσαλία, σε συνδυασμό με τη φετινή μειωμένη παραγωγή ελαιολάδου και επιτραπέζιας ελιάς, αναμένεται να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στις εξαγωγές το τελευταίο 4μηνο του 2023, αφαιρώντας περίπου 1 ποσοστιαία μονάδα των εξαγωγών για το έτος, σύμφωνα με την τελευταία ανάλυση κειμένου της Εθνικής Τράπεζας της Πολωνίας.

Granat: Κατακτά αγορές, αμύνεται με ποιότητα

Προϋποθέσεις και ανησυχίες

Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι οι εξαγωγές ελληνικών εμπορευμάτων (πλην πετρελαίου) μειώνονται για πρώτη φορά μετά την πανδημία, σημειώνοντας ετήσια μεταβολή -1% σε αποπληθωρισμένη βάση το τρίμηνο Ιουνίου-Αύγουστου 2023 (-2,7% σε ονομαστικούς όρους). ). Παρά την επιβράδυνση, ωστόσο, καταφέρνουν να αυξήσουν ελαφρά το μερίδιό τους στην Ευρώπη, αποτελώντας το 0,56% των ευρωπαϊκών εξαγωγών το τελευταίο τρίμηνο (έναντι 0,55% την ίδια περίοδο του 2022) και συμβάλλοντας επίσης (σε συνδυασμό με μειωμένες εισαγωγές) στην μειούμενο εμπορικό έλλειμμα κατά περίπου 200 εκατ. ευρώ (ονομαστικά 3% λιγότερο από το αντίστοιχο τρίμηνο του 2022).

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον Σεπτέμβριο του 2023 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε περίπου στο μισό σε σχέσης με τον Σεπτέμβριο του 2022 και διαμορφώθηκε στα 404,3 εκατ. ευρώ. Η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών είναι {αποτέλεσμα} μεγαλύτερης μείωσης των εισαγωγών παρά των εξαγωγών. Οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 10,3% σε τρέχουσες τιμές (10,1% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 16,3% σε τρέχουσες τιμές (-7,5% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, οι εξαγωγές μη καυσίμων μειώθηκαν κατά 10,1% σε τρέχουσες τιμές (-12,2% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές μη καυσίμων μειώθηκαν κατά 3,7% σε τρέχουσες τιμές (-3,3% σε σταθερές τιμές).

Σε 9μηνη βάση, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 6,2% σε τρέχουσες τιμές (-2,2% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 10,8% σε τρέχουσες τιμές (-3,8% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα αυξήθηκαν οριακά κατά 0,2%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 2,3% (4,4% και -4,0%, αντίστοιχα, σε σταθερές τιμές).

Ως εκ τούτου, οι ανησυχίες για μια δύσκολη συνέχεια είναι δικαιολογημένες, αν και εκπρόσωποι του κλάδου εκτιμούν ότι οι ελληνικές εξαγωγές έχουν δείξει ανθεκτικότητα παρά τις μετέπειτα και συνεχιζόμενες κρίσεις.

Προβλέψεις

Ωστόσο, το τελικό λογοτεχνία του προϋπολογισμού του 2024 προβλέπει αύξηση των εξαγωγών για την επόμενη χρονιά, η οποία, αν συμβεί αυτό, θα αποδειχθεί σημαντική για την ανάπτυξη ιδεών της Ελλάδας. Πτώση της δυναμικής της ιδιωτικής κατανάλωσης (από 2,9% σε 1,3%) και περαιτέρω πτώση της δημόσιας κατανάλωσης (από -0,4% σε -1,6%), αντίθετα – επιτάχυνση της δυναμικής των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών – 5, 6%, και επενδύσεις – 15,1%.

Ωστόσο, όπως ανέφερε πρόσφατη ανάλυση κειμένου της Εθνικής: Το 2024, ο αντίκτυπος της κλιματικής κρίσης αναμένεται να είναι ακόμη πιο έντονος, καθώς, σε συνδυασμό με τη γεωπολιτική αστάθεια στην περιοχή – αλλά και την πληθωριστική κρίση που προκαλεί μείωση της ζήτησης – εκτιμάται να αφαιρεθούν δύο ποσοστιαίες μονάδες με μεσοπρόθεσμη ετήσια τάση ανάπτυξης 5% και τελικά οι εξαγωγές θα αυξηθούν κατά 3% τον επόμενο χρόνο.

Κλαδια δεντρου

Οι προηγμένες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων των μηχανημάτων και των φαρμακευτικών προϊόντων, κερδίζουν μερίδιο έναντι των ευρωπαίων αντιπάλων τους (με ετήσια αύξηση 10% και 9% αντίστοιχα σε αποπληθωρισμένη βάση). Παράλληλα, τα προϊόντα διατροφής συνεχίζουν να έχουν θετικό, αν και περιορισμένο, μερίδιο (κυρίως λόγω του ελαιολάδου), με ετήσια ανάπτυξη ιδεών γύρω στο 3%. Αντίθετα, πτώση σημειώθηκε στον κλάδο των σημαντικών συστατικών μετάλλων (-10%, κυρίως λόγω χαλκού και σιδήρου), ενώ η μεγαλύτερη ποσοστιαία πτώση σημειώθηκε στον κλάδο της ένδυσης (-40%).

Η κλιματική κρίση έχει γίνει σαφές σήμα κινδύνου: οι πλημμύρες που προκλήθηκαν από τον τυφώνα Ντάνιελ έπληξαν σχεδόν το 20% της Θεσσαλίας – μια περιοχή που αντιπροσωπεύει το 6% των ελληνικών εξαγωγών (με εξαγωγές αξίας περίπου 2 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως). Η κρισιμότητα της συνεισφοράς της επικεντρώνεται κυρίως στο υψηλό (και συνεχώς αυξανόμενο) μερίδιό της στις εξαγωγές αγροδιατροφών και μετάλλων (14% και 8% αντίστοιχα) – το οποίο φτάνει το 44% για τα γαλακτοκομικά και το ⅓ για το βαμβάκι. Σημειώνουμε επίσης ότι η Θεσσαλία παράγει περίπου το 20% των ζωοτροφών και του γάλακτος, προσφέροντας έτσι πρώτη ύλη σε συναφείς αγροδιατροφικές βιομηχανίες σε άλλες περιοχές.