Ένα βήμα πριν την πλήρη απόσυρση από επενδύσεις 4 συστημικών τραπεζών βρίσκεται το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) μετά την επιτυχημένη πώληση όλων των μετοχών του στην Τράπεζα Πειραιώς. Αυτό σηματοδοτεί το επίσημο τέλος του κύκλου ανακεφαλαιοποίησης στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και, κατά συνέπεια, και στην ελληνική οικονομία, η οποία δείχνει ανθεκτικότητα καθώς, παρά τις νέες προκλήσεις, αναπτύσσεται με ρυθμό τέσσερις φορές υψηλότερο από τον μέσο όρο στη ζώνη του ευρώ. .

Το ΤΧΣ εκχώρησε πλήρως τα συμφέροντά του στη Eurobank, την Τράπεζα Πειραιώς και την Alpha Bank, διατηρώντας ποσοστό συμμετοχής περίπου 18% στην Εθνική Τράπεζα και περίπου 70% στην Attica Bank.

DBRS: Η έξοδος του ΤΧΣ από τις τράπεζες θα φέρει νέες επενδύσεις

Ειδικότερα, όπως επισημάνθηκε μετά την ολοκλήρωση της αποεπένδυσης του ΤΧΣ από την Τράπεζα Πειραιώς από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, το ΤΧΣ, την Τράπεζα της Ελλάδος και οικονομικούς αναλυτές, το γεγονός αυτό αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης στη διεθνή επενδυτική κοινότητα, όχι μόνο στην στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αλλά και στην ελληνική οικονομία.

Όπως σημείωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, λόγω της επιτυχούς ολοκλήρωσης της πώλησης του 27% των μετοχών της Τράπεζας Πειραιώς σε ξένους και Έλληνες επενδυτές, το τραπεζικό μας σύστημα αλλάζει πρόσωπο από σήμερα. «Από την κρίση και την ανακεφαλαιοποίηση, δηλαδή από τότε που επενδυτές υψηλής ποιότητας έχουν εκφράσει, όπως φάνηκε τους τελευταίους μήνες, το ενδιαφέρον τους για όλες τις συστημικές ελληνικές τράπεζες», είπε ο υπουργός, εφιστώντας την προσοχή στο γεγονός ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον που εκφράστηκε ήταν 8 φορές μεγαλύτερη από την προσφοράς.

Επισήμανε επίσης ότι η τιμή πώλησης των μετοχών διαμορφώθηκε σε επίπεδα υψηλότερα από την τιμή κλεισίματος του Χρηματιστηρίου την περασμένη Παρασκευή, πριν την έναρξη της διαδικασίας. «Πράγμα που είναι εξαιρετικά σπάνιο στον κόσμο, γιατί σε {περίπτωση} μαζικής διανομής μετοχών, οι τιμές διαμορφώνονται σχεδόν πάντα με έκπτωση υπέρ των αγοραστών», είπε ο υπουργός. Και προσθέτει: «Τα τελευταία επιτεύγματα επιβραβεύουν τη στρατηγική διαχείρισης του ΤΧΣ, η οποία προετοίμασε και οργάνωσε αποτελεσματικά τη διαδικασία. Τονίζουν την ορθότητα των επιλογών της κυβέρνησης όχι μόνο ως προς τον τρόπο και το χρονοδιάγραμμα της κρατικής αποεπένδυσης, αλλά και ευρύτερα για το ίδιο το τραπεζικό σύστημα. Και όμως είναι μια πολύ σοβαρή εθνική επιτυχίας».

Ο επιτυχημένος κύκλος αποεπένδυσης του ΤΧΣ από συστημικές τράπεζες ξεκίνησε με τη Eurobank και ακολούθησαν η Alpha Bank, η Εθνική Τράπεζα και η Τράπεζα Πειραιώς.

Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε στη βουλή ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης (Φεβρουάριος 2024), το κράτος έχει όχι μόνο λογιστικό, αλλά κυρίως ευρύτερο όφελος από την αποεπένδυση.

Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, το ελληνικό κράτος -μέσω του ΤΧΣ- κατέβαλε συνολικά 30,9 δισ. ευρώ για τη διάσωση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και το όφελος που προέκυψε είναι το εξής:

* 28,2 δισ. PLN από ομόλογα που καλύπτονται από το πρόγραμμα PSI που κατέχουν 4 συστημικές τράπεζες.

* 3,8 δισ. ευρώ από την εξαγορά μετατρέψιμων ομολόγων (CoCo).

* 2,8 δισεκατομμύρια αποεπενδύσεις έγιναν μέχρι στιγμής (Μάρτιος 2024) χωρίς να έχει ολοκληρωθεί ακόμη το πρόγραμμα.

Το συνολικό ποσό είναι 34,8 δισ. ευρώ, που σημαίνει ότι το όφελος του κράτους σε σχέσης με τα 30,9 δισ. ευρώ που προέβλεπε για την ανακεφαλαιοποίηση ανέρχεται σε 3,9 δισ. ευρώ, χωρίς τα μερίσματα 2013-2023, ύψους 5,5 δισ. ευρώ που κατέβαλε η Τράπεζα της Ελλάδος. προς το Δημόσιο, κυρίως λόγω της παροχής έκτακτης στήριξης ρευστότητας στο τραπεζικό σύστημα μέσω ELA.

Με τη διάσωση των συστημικών τραπεζών, βέβαια, σώθηκαν και οι καταθέσεις των Ελλήνων πολιτών, οι οποίες ήταν περίπου δεκαπλάσιες από το κοστούς της ανακεφαλαιοποίησης και προστατεύτηκαν επιχειρήσεις και νοικοκυριά από την κατάρρευση. Μιλώντας ενώπιον της Βουλής στις 19 Φεβρουαρίου, ο Χατζηδάκης τόνισε ότι οι επιπτώσεις των αποεπενδύσεων σε Eurobank, Alpha και Εθνική Τράπεζα επιβεβαιώνουν την ορθότητα των επιλογών της κυβέρνησης.

Εθνική Τράπεζα: η πιο επιτυχημένη δημόσια προσφοράς μετοχών τα τελευταία χρόνια σε ευρωπαϊκό {επίπεδο}

Στην {περίπτωση} της Εθνικής Τράπεζας της Πολωνίας, σύμφωνα με στοιχεία του ΤΧΣ, η αποεπένδυση του 22% του ΤΧΣ από την Εθνική Τράπεζα θεωρείται η πιο επιτυχημένη πώληση μετοχών μέσω Δημόσιας Πρότασης τα τελευταία χρόνια σε ευρωπαϊκό {επίπεδο}. Το ηλεκτρονικό βιβλίο προσφορών συμπληρώθηκε πλήρως για πρώτη φορά μόλις 20 λεπτά μετά το άνοιγμα στις 13 Νοεμβρίου 2023, δίνοντας τον τόνο στη ζήτηση των επενδυτών και την όρεξη για επένδυση στην Εθνική. Η τελική υπέρβαση, πάνω από 8 φορές ο μέσος όρος του διεθνούς και του ελληνικού βιβλίου, επιβεβαίωσε την ισχυρή πρόθεση των επενδυτών να εντάξουν στο χαρτοφυλάκιό τους τις μετοχές της Ethnika. Το διεθνές βιβλίο καλύφθηκε 9,5 φορές, προσελκύοντας κορυφαίους θεσμικούς επενδυτές, κυρίως από τις ΗΠΑ (35%) και το Ηνωμένο Βασίλειο (47%), διαχειριζόμενοι συνολικά περιουσιακά στοιχεία άνω των 30 τρισ. Εξαιρετική είναι και η ποιότητα των διεθνών επενδυτών, με την πλειοψηφία να είναι μακροπρόθεσμοι επενδυτές (64%) και θεσμικά επενδυτικά κεφάλαια (27%).

Το έντονο ενδιαφέρον της Ελλάδας για την τοποθέτηση στην Εθνική Τράπεζα της Πολωνίας οδήγησε σε τροποποιήσεις στα επιτόκια κατανομής και τελικά το 20% του συνόλου των μετοχών που προορίζονταν προς πώληση διανεμήθηκαν στην ελληνική αγοράστρια αντί του αρχικά προγραμματισμένου 15%. Με συνολική τιμή 1,067 δισ. ευρώ και τελική τιμή ανά μετοχή 5,30 ευρώ, η διάθεση του ΤΧΣ από την Εθνική Τράπεζα αποτελεί τη μεγαλύτερη συναλλαγή ιδιωτικοποίησης των τελευταίων ετών στην Ελλάδα μέσω δευτερογενούς έκδοσης μετοχών, καθώς το συνολικό πεδίο εφαρμογής έχει μεταφερθεί σε πολύ υψηλότερο {επίπεδο}.

Alpha Bank: Έγινε ξανά 100% ιδιωτική μετά την είσοδό της στην αγοράστρια στρατηγικών επενδυτών πρώτης γραμμής

Στα μέσα Νοεμβρίου, ο διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας, Βασίλης Ψάλτης, χαρακτήρισε την είσοδο του στρατηγικού επενδυτή πρώτης γραμμής UniCredit στην αγοράστρια ως ιστορικό ορόσημο στη μακρόχρονη ιστορία της Alpha Bank. Η είσοδος της γαλλικής εταιρείας στην Alpha Bank είχε ως {αποτέλεσμα} η τράπεζα να γίνει ξανά 100% ιδιωτική. Στα μέσα Νοεμβρίου, το ΤΧΣ αποδέχθηκε τη δεσμευτική πρόταση της UniCredit για την απόκτηση του συνόλου του μεριδίου του Ταμείου στην Alpha Bank ύψους 8,9781%. Έτσι, ολοκληρώθηκε η πρώτη πλήρης ιδιωτικοποίηση του εγχώριου τραπεζικού τομέα, με τη {συμμετοχή} νέου επενδυτή, στο πλαίσιο της αποεπένδυσης του ΤΧΣ και η Alpha Bank γίνεται η μοναδική ελληνική τράπεζα με τη {συμμετοχή} στρατηγικού εταίρου στο το μετοχικό της μέρος.

Η εξαγορά από την UniCredit των μετοχών του ΤΧΣ στην Alpha Bank ήταν ένας από τους τρεις πυλώνες στρατηγικής συνεργασίας που ανακοίνωσαν οι επικεφαλής και των δύο ομίλων. Οι άλλες δύο είναι η συγχώνευση των θυγατρικών τους στη Ρουμανία, η οποία θα δημιουργήσει την τρίτη μεγαλύτερη τράπεζα στη ρουμανική αγοράστρια, και η εμπορική συνεργασίας μέσω μιας κοινοπραξίας για την κυκλοφορία προϊόντων διαχείρισης χαρτοφυλακίου και ασφάλισης ζωής.

Η Eurobank ήταν η πρώτη συστημική τράπεζα από την οποία αποχώρησε το ΤΧΣ

Η Eurobank ήταν η πρώτη συστημική τράπεζα από την οποία το ΤΧΣ αποεπένδυσε το πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου 2023 με την ολοκλήρωση της διαδικασίας επαναγοράς του 1,4% του μετοχικού κεφαλαίου από την ίδια την τράπεζα. Σε δηλώσεις του ο διευθύνων σύμβουλος της Eurobank Φωκίωνας Καραβίας επεσήμανε ότι η Eurobank ήταν η πρώτη συστημική τράπεζα που επέστρεψε αποκλειστικά στον ιδιωτικό τομέα. Με αυτή την προοδευτικότητα, όπως σημείωσε ο κ. Καραβίας, έχουν κλείσει δύο κύκλοι αναφορικά με την Ελλάδα και την τράπεζα. Πέρασαν περισσότερα από δέκα χρόνια πριν η δημοσιονομική κρίση μετατραπεί σε οικονομική κρίση και οδήγησε στην ανακεφαλαιοποίηση της πρώτης τράπεζας, πριν μια από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες μηδενίσει το μερίδιο του κράτους στο μετοχικό μέρος. Αυτό είναι ένα ισχυρό μήνυμα προς όλες τις κατευθύνσεις -για τους εταίρους μας, για τις αγορές και τη διεθνή επενδυτική κοινότητα- σημείωσε σε δηλώσεις του ο Φ. Καραβίας. Ανέφερε επίσης ότι αυτή η προοδευτικότητα άνοιξε έναν κύκλο απελευθέρωσης των ελληνικών τραπεζών από τη βαριά κληρονομιά της κρίσης.

Τι σημαίνει αποεπένδυση από την Τράπεζα Πειραιώς;

Σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στο ΤΧΣ, η επιτυχημένη πώληση ποσοστού του μεριδίου του ΤΧΣ (27%) μπορεί πλέον να θεωρείται σημαντικό σημείο αναφοράς τόσο για τα ελληνικά όσο και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Το συνολικό ποσό που συσσωρεύτηκε στα διεθνή και ελληνικά βιβλία ανερχόταν σε 10,7 δισεκατομμύρια ευρώ και αυτό ήταν de facto εντός του ανώτατου εύρους τιμών, το οποίο είχε καθοριστεί στα 4 ευρώ.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η ελληνική οικονομία όχι μόνο δείχνει τη δυναμική που αναπτύσσεται, με τους περισσότερους δείκτες να είναι οι πιο θετικοί μεταξύ των σχετικών ευρωπαϊκών χωρών, αλλά επιστρέφει με εξαιρετικά δυνατό τρόπο στο προσκήνιο των διεθνών επενδύσεων, καθώς έχει την πιο αποτελεσματική διάθεση παρουσίασης μετοχών μέσω δημόσιας προσφοράς (THS στον Πειραιά) σε πανευρωπαϊκό {επίπεδο}. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε η μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση στην ιστορία μέσω δευτερογενούς τοποθέτησης, το τίμημα της οποίας έφτασε τα 1,35 δισ. ευρώ.

Η αποχώρηση του ΤΧΣ από τη {συμμετοχή} του στον Πειραιά είναι η μοναδική σε ευρωπαϊκό {επίπεδο} μεταξύ των σχετικών τοποθετήσεων που κατάφερε να προσελκύσει premium τιμή σε σύγκριση με άλλες σχετικές ευρωπαϊκές τοποθετήσεις, οι οποίες διατέθηκαν όλες με έκπτωση. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η αποεπένδυση του ΤΧΣ από την Τράπεζα Πειραιώς είναι η τρίτη ευρωπαϊκή ιδιωτικοποίηση αξίας άνω του 1 δισ. ευρώ που πραγματοποιείται με δημόσια εγγραφή από το 2017 και η πρώτη μεγαλύτερη στην Ελλάδα.

Η πρώτη μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση ήταν μια προσφοράς μετοχών από την ιρλανδική κυβέρνηση, η οποία πούλησε το μερίδιο 29% της AIB για 3,4 δισ. ευρώ με έκπτωση 43% στην τιμή προσφοράς, ενώ μέχρι πρόσφατα η δεύτερη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ιδιωτικοποίηση ήταν η πώληση του 22% της. μερίδιο του ΤΧΣ στην Εθνική Τράπεζα για περίπου 1,1 δισ. ευρώ, το οποίο στην πραγματικότητα επιτεύχθηκε ελαχιστοποιώντας την έκπτωση στην τιμή πώλησης στο 2,57%.

Μετά από 10 χρόνια συνεχών προσπαθειών, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το τραπεζικό σύστημα, με την καθοριστική {συμμετοχή} του ΤΧΣ, επιστρέφει απόλυτα δυναμικά στη θέση που του αξίζει, απαιτώντας περαιτέρω ανάπτυξη ιδεών. Ορατές είναι και οι θετικές επιπτώσεις σε όλες τις πτυχές της οικονομίας της χώρας, καθώς η ήδη αποδεδειγμένη επενδυτική ευκαιρία δημιουργεί νέες, σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΕΒ