«Αν δεν ληφθούν μέτρα, η ανθρώπινη παρέμβαση στο κλίμα θα είναι μη αναστρέψιμη», τόνισε ο Πρόεδρος της Τράπεζας.
Με μαύρα περιέγραψε τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην οικονομία ο Γιάννης Στουρνάρας στο πλαίσιο παρέμβασής του στην ετήσια συνάντηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εποπτών Κεφαλαιαγοράς (IOSCO).
Παρέμβαση Στουρνάρα για αύξηση των επιτοκίων προθεσμιακών καταθέσεων
Η κλιματική αλλαγή βλάπτει την οικονομία
«Είναι επείγον να ληφθούν μέτρα για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, η κλιματική κρίση επηρεάζει τα μακροοικονομικά δεδομένα, τον πληθωρισμό, τη νομισματική πολιτική. Επικρατεί αβεβαιότητα και οι κεντρικές τράπεζες δυσκολεύονται», σημείωσε ο Γιάννης Στουρνάρας. «Το ΑΕΠ που προκύπτει από ακραία καιρικά φαινόμενα (π.χ. φυσικές καταστροφές) εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά 0,5%. Οι τιμές των τροφίμων επηρεάζονται επίσης από ακραία φαινόμενα, φυσικά οι επιπτώσεις δεν είναι ίδιες για όλες τις περιοχές και υπάρχουν ανισότητες. Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει ακόμη και τον οικολογικό μετασχηματισμό», σημείωσε.
Αβεβαιότητα
«Αναμένουμε αυξημένη αβεβαιότητα στο πληθωριστικό περιβάλλον την επόμενη περίοδο. Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την οικονομική ανάπτυξη ιδεών και το μέγεθος των επιχειρήσεων (π.χ. αποζημιώσεις από ασφαλιστικές εταιρείες μετά από φυσικές καταστροφές, ζημιές σε περιουσιακά στοιχεία των επιχειρήσεων και, κατά συνέπεια, μείωση του οικονομικού τους μεγέθους). «Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τη σταθερότητα διαστρεβλώνοντας τις τιμές», υποστήριξε, περιγράφοντας τις επιπτώσεις σε τέσσερα επίπεδα.
Ανάπτυξη ιδεών
Πρώτον, η κλιματική αλλαγή επηρεάζει την οικονομική ανάπτυξη ιδεών, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα. Βραχυπρόθεσμα, μπορεί να προκύψουν ζημίες, συμπεριλαμβανομένων: σε υποδομές, κατασκευαστικό εξοπλισμό και υλικό μέρος επιχειρήσεων. Επιπλέον, οι οικονομικές δραστηριότητες σε περιοχές που επηρεάζονται από φυσικές καταστροφές μπορεί να περιοριστούν ή ακόμη και να διακοπούν, προκαλώντας επίσης διακοπές στις αλυσίδες εφοδιασμού. Σύμφωνα με έρευνες, υπολογίζεται ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα μειώνουν την αύξηση του ΑΕΠ κατά περισσότερο από 0,5 ποσοστιαίες μονάδες το έτος που συμβαίνουν. Ακόμη και αν η παραγωγή σταδιακά ανακάμψει, η αυξημένη αβεβαιότητα θα συνεχίσει να επηρεάζει τις επιλογές κατανάλωσης και επενδύσεων, την παραγωγικότητα της εργασίας και την απασχόληση, γεγονός που θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα.
Τροφή
Δεύτερον, πρόσφατη έρευνας δείχνει ότι όσον αφορά τον πληθωρισμό, η υπερβολική αύξηση της θερμοκρασίας κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ασκεί ανοδική πίεση στις τιμές των τροφίμων, ειδικά στις θερμότερες χώρες. Σε συνθήκες αυξημένης μεταβλητότητας και κινδύνου τιμών, η {διατήρηση} των προσδοκιών για τον πληθωρισμό κοντά στον στόχο γίνεται πιο δύσκολη.
Δυσανάλογες επιπτώσεις
Τρίτον, η κλιματική αλλαγή αναμένεται να επηρεάσει δυσανάλογα διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και οικονομικούς τομείς και συνεπώς οι επιπτώσεις στον πληθωρισμό δεν θα είναι οι ίδιες στις περιφέρειες και τις χώρες της ζώνης του ευρώ, δημιουργώντας μια πρόσθετη πρόκληση για την ομαλή μετάδοση της νομισματικής πολιτικής.
Πληθωρισμός
Τέταρτον, η οικολογική μετάβαση, τα καθαρά μηδενικά μέτρα και πολιτικές, οι επιδοτήσεις και οι σχετικοί φόροι αναμένεται επίσης να έχουν αντίκτυπο στην παραγωγή και τον πληθωρισμό. Για παραδείγματα, μια αυξημένη τιμή του άνθρακα θα μπορούσε, ceteris paribus, να προκαλέσει άνοδο του πληθωρισμού σε υψηλότερα επίπεδα, καθιστώντας αναγκαία μια πιο περιοριστική νομισματική πολιτική για την επίτευξη του στόχου για τον πληθωρισμό. Ως εκ τούτου, ο αντίκτυπος των επενδύσεων σε νέες, πιο πράσινες τεχνολογίες, αλλά και η υποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων (π.χ. κτίρια με χαμηλή ενεργειακή απόδοση, γηρασμένες υποδομές) στον πληθωρισμό είναι αβέβαιη. Ως {αποτέλεσμα}, διαφορετικές και αντισταθμιστικές δυνάμεις δρουν στο μακροπρόθεσμο επιτόκιο ισορροπίας.
«Οι κλιματικοί κίνδυνοι αποτελούν πηγή αστάθειας και ευαισθησίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος γιατί, όπως έχω ήδη αναφέρει, μπορούν να επηρεάσουν τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τη μετάδοση της νομισματικής πολιτικής και να διαταράξουν τη σταθερότητα των τιμών», σημείωσε.
Τα ακραία γεγονότα γίνονται όλο και πιο συχνά στην Ελλάδα
«Η ΕΚΤ συνεχίζει ήδη τις ασκήσεις για την προσομοίωση των κινδύνων που ενέχει η κλιματική αλλαγή στους ισολογισμούς των τραπεζών. Με την κλιματική αλλαγή στην ατζέντα μας, το Συμβούλιο της Ευρώπης επιδιώκει να εκτιμήσει και να ποσοτικοποιήσει το κοστούς της κλιματικής αλλαγής στην ελληνική οικονομία, το οποίο δεν προβλέπεται να είναι ευνοϊκό εάν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα. Οι εκτιμήσεις από την μέχρι σήμερα έρευνας δείχνουν σημαντικό αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης πιθανότητας συχνότερων και σοβαρών ακραίων καιρικών φαινομένων, μείωση των βροχοπτώσεων και αυξημένη ξηρασία, άνοδο της στάθμης της θάλασσας και περισσότερες ζεστές μέρες. Στην πραγματικότητα, οι προβλέψεις για τη δεκαετία του 2050 περιλαμβάνουν ένα σημαντικό σημείο καμπής πέρα από το οποίο η ανθρωπογενής παρέμβαση στο κλίμα θα είναι μη αναστρέψιμη εκτός εάν εφαρμοστούν τα απαραίτητα μέτρα για να σταματήσει η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη», είπε.
«Σίγουρα, η κλιματική αλλαγή δημιουργεί επίσης ευκαιρίες για πράσινες επενδύσεις που θα κάνουν την οικονομία πιο ανθεκτική. Υπολογίζεται ότι όσο λειτουργεί ενιαία κεφαλαιαγορά στην ΕΕ, τα διαθέσιμα κεφάλαια ενδέχεται να αυξηθούν κατά 480 εκατ. ευρώ», κατέληξε.