Σύμφωνα με το Bloomberg, οι οικονομίες «κρίσης», δηλαδή αυτές που βρέθηκαν στο επίκεντρο της χρηματοπιστωτικής κρίσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης την τελευταία δεκαετία, είναι αυτή τη στιγμή οι χώρες της ΕΕ με τις καλύτερες επιδόσεις. Η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία αναπτύσσονται δύο φορές ταχύτερα από τον μέσο όρο της ευρωζώνης και σημαντικά υψηλότερα από πολλούς από τους γείτονές τους.

Η ανάπτυξη ιδεών στην Ισπανία και την Ελλάδα αναμένεται να ξεπεράσει το 2% φέτος, έναντι μόλις 0,8% στην ευρωζώνη. Η Γερμανία αναμένεται να σημειώσει μικρή ανάπτυξη ιδεών.

Το μήνυμα των ευρωεκλογών – Περιθώρια Μητσοτάκη για την οικονομία

Ωστόσο, τα σημάδια της κρίσης εξακολουθούν να επιμένουν, ειδικά στην αγοράστρια εργασίας, και η ανασυγκρότηση της φήμης τους συνεχίζεται – προσθέτει το αμερικανικό μέσο.

Η περίοδος της κρίσης έφερε την άποψη ότι η Νότια Ευρώπη ήταν ανεύθυνη, γεμάτη τεμπέληδες, αντιπαραγωγική και παρέμενε στην ευρωζώνη μόνο χάρη στα «οφέλη» από τις πλουσιότερες χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Αυτή η προοπτική έχει μετατρέψει το γεωγραφικό χάσμα σε μια βαθιά άβυσσο αμφιβολίας, καχυποψίας και ανταγωνισμού. Από την Αθήνα μέχρι τη Μαδρίτη και τη Λισαβόνα, η σκληρή δουλειά συνεχίζει να κάνει τη διαφορά, λέει.

Το παράδειγμα της Ελλάδας

Ο Γιάννης Μόσχος θυμάται τις κακές μέρες. Η οικονομία είναι ερείπια, οι επιχειρηματικές σχέσεις διακόπηκαν, η Ελλάδα περίγελος. Αυτή ήταν η Ελλάδα του 2012, την ίδια χρονιά που ο Μόσχος και ο αδερφός του ξεκίνησαν την οικογενειακή τους επιχειρηματίας ελιάς. Τώρα, δημιουργώντας μια εταιρεία, θέλει να είναι μέρος του μέλλοντος της Ευρώπης, παράγοντας προϊόντα υψηλής ποιότητας και κάνοντας το χρησιμοποιώντας καθαρή ενέργεια, εξοικονομώντας χρήματα βοηθώντας παράλληλα τις υψηλές φιλοδοξίες της ηπείρου για το κλίμα.

Ο Μόσχος, ο οποίος μίλησε στο Bloomberg, λέει ότι όταν οι ελληνικές εταιρείες άρχισαν να εξάγουν στην αρχή της κρίσης, τα λάθη και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και η απάτη τους έδωσαν κακό όνομα.

«Η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίσαμε κατά τη διάρκεια της κρίσης ήταν η έλλειψη εμπιστοσύνης στην Ελλάδα από άλλες αγορές», είπε. «Έπρεπε να κάνουμε μικρά βήματα. Πουλήσαμε, κερδίσαμε και επανεπενδύσαμε» για αρκετά χρόνια.

Η Moschos Olives επεκτείνεται καθώς οι σημερινές εγκαταστάσεις της λειτουργούν με τη μέγιστη δυναμικότητα. Έχει υποβάλει αίτηση για χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης για την «πράσινη» εγκατάσταση ηλιακών συλλεκτών και την αντικατάσταση περονοφόρων με ηλεκτρικά μοντέλα, από αυτό το καλοκαίρι.

Ναι, ανάπτυξη ιδεών, αλλά τα προβλήματα παραμένουν

Στις μέρες μας η κατάσταση έχει αλλάξει. Οι κυβερνήσεις, αλλά και οι επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, ελπίζουν ότι η νέα δυναμική δεν θα αποδειχθεί σύμπτωση. Μέρος της οικονομικής ανάκαμψης οφείλεται φυσικά στον τουρισμό και στην αύξηση του αριθμού των τουριστών μετά την πανδημία, αλλά αυτός δεν είναι ο μόνος παράγοντας. Το Bloomberg σημειώνει ότι η πολυετής άσκηση εξυγίανσης έχει θέσει αυτές τις οικονομίες σε πιο σταθερές βάσεις.

«Η αβεβαιότητα που επικρατεί στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο Νότο έχει εκλείψει», δήλωσε ο Νίκος Βέττας, γενικός διευθυντής του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών στην Αθήνα. «Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά να γίνει. Το σημαντικότερο όμως είναι η έλλειψη αβεβαιότητας, που στο παρελθόν εκτόπισε μέρος και εργαζόμενους.

Πηγή: Bloomberg

Για παράδειγμα, η Ελλάδα έχασε το ένα τέταρτο του ΑΕΠ της κατά τη διάρκεια της δεκαετίας κρίσης και το χρέος της εκτινάχθηκε στα ύψη. Ωστόσο, η χώρα ανέκτησε το επενδυτικό της καθεστώς πέρυσι και ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ έπεσε στο χαμηλότερο {επίπεδο} της τελευταίας δεκαετίας. Σε ένδειξη της αλλαγής κατεύθυνσης, η S&P Global Ratings υποβάθμισε τη Γαλλία τον περασμένο μήνα.

Σύμφωνα με το Bloomberg, η κύρια συνεχιζόμενη πρόκληση είναι η αύξηση των μισθών και του βιοτικού επιπέδου. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, τόσο στην Πορτογαλία όσο και στην Ελλάδα ο κατώτατος μισθός είναι μικρότερος από 1.000 ευρώ το μήνα. Η αποτυχία αντιμετώπισης αυτού του ζητήματος θα μπορούσε να τροφοδοτήσει τη δυσαρέσκεια που ήδη αυξάνεται σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, όπως έδειξαν τα χθεσινά αποτελέσματα των ευρωπαϊκών εκλογών.

Ενώ ο μαζικός τουρισμός και η φθηνότερη παραγωγή εξακολουθούν να αποτελούν ένα μεγάλο μέρος των οικονομιών της Νότιας Ευρώπης, υπάρχουν επίσης προσπάθειες να στραφούν σε τομείς υψηλότερης αξίας, όπως οι υπηρεσίες βιοτεχνολογίας. Αυτό αντανακλά τη συνειδητοποίηση ότι δεν υπάρχει κανένα όφελος από το να μένεις ακίνητος.

Η Ιταλία, ωστόσο, παραμένει εξαίρεση σε αυτήν την ιστορία, καθώς είναι μια μεγαλύτερη οικονομία που έχει μείνει πίσω από τους νότιους Ευρωπαίους γείτονές της και έχει σημειώσει μικρότερη δημοσιονομική πρόοδο.