Η Επιτροπή κίνησε σήμερα διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος κατά της Γαλλίας και έξι άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι χώρες που έχουν στο ραντάρ οι Βρυξέλλες περιλαμβάνουν το Βέλγιο, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ουγγαρία, τη Μάλτα, την Πολωνία και τη Σλοβακία. Σημειώνει ότι τα αυξανόμενα ελλείμματα είναι κυρίως {αποτέλεσμα} της πανδημίας Covid-19 και της κρίσης των τιμών της ενέργειας που ακολούθησε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.

“Οι προκλήσεις για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα είναι χαμηλές σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ βραχυπρόθεσμα, ενώ σε αρκετές χώρες εντείνονται μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα λόγω των αναμενόμενων υψηλών ή/και αυξανόμενων δεικτών χρέους σε ορισμένα κράτη μέλη”, ανέφερε η Επιτροπή .

Γαλλία: “Κάτι κακό έρχεται” – η ΕΕ προειδοποιεί για το χρέος

Η Γαλλία βρίσκεται στο επίκεντρο επειδή είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ. Η χώρα βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής αναταραχής μετά την απόφασης του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες εκλογές για τις 30 Ιουνίου-7 Ιουλίου ως απάντηση στην κακή απόδοση του κόμματός του στις ευρωπαϊκές εκλογές. (*5*)

Υπερβολικό έλλειμμα

Τα πειθαρχικά μέτρα, γνωστά ως διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, θα είναι η πρώτη τέτοια κίνηση από τότε που η Ευρωπαϊκή Ένωση ανέστειλε τους δημοσιονομικούς κανόνες της με στόχο την αποφυγή υπερβολικού δανεισμού το 2020 και στη συνέχεια αναμόρφωσε το πλαίσιο για να ληφθεί υπόψη η νέα οικονομική πραγματικότητα που δημιουργείται από το υψηλό πανδημικό χρέος. .

Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας το 2023 ήταν 5,5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, το οποίο αναμένεται να μειωθεί ελαφρά φέτος στο 5,3%, πολύ πάνω από το όριο που έχει ορίσει η ΕΕ του 3% του ΑΕΠ.

Το 2023, το γαλλικό δημόσιο χρέος ανερχόταν στο 110,6% του ΑΕΠ και η Επιτροπή αναμένει ότι θα αυξηθεί στο 112,4% φέτος και στο 113,8% το 2025. Αυτό είναι σχεδόν διπλάσιο από το όριο της ΕΕ του 60%.

Επταετής πορεία

Οι συνομιλίες μεταξύ του Παρισιού και της Κομισιόν για το πώς να μειωθεί γρήγορα το έλλειμμα και το χρέος της Γαλλίας θα πραγματοποιηθούν τους επόμενους μήνες αφού η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ πρότεινε μια επταετή πορεία για το Παρίσι να θέσει το χρέος του σε πτωτική πορεία.

«Όποια κυβέρνηση και αν σχηματιστεί μετά τις εκλογές της 7ης Ιουλίου θα έχει την υποχρέωση να συνεργαστεί με την Κομισιόν για να καθορίσει μια μεσοπρόθεσμη στρατηγική», δήλωσε στο Reuters αξιωματούχος του γαλλικού υπουργείου Οικονομικών.

«Τελικά, θα πρέπει να δημιουργήσει μια στρατηγική σύμφωνα με το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης», είπε ο αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να μην κατονομαστεί.

Ο παράγοντας Μαρί Λεπέν

Ωστόσο, με το ακροδεξιό κόμμα RN της Μαρίν Λεπέν να προηγείται στις προεκλογικές δημοσκοπήσεις, η Κομισιόν πιθανότατα θα αντιμετωπίσει μια έντονα ευρωσκεπτικιστική κυβέρνηση στο Παρίσι που θα θέλει να χαλαρώσει αντί να σφίξει τη δημοσιονομική της πολιτική.

Το κόμμα της Λεπέν θέλει να μειώσει την ηλικία συνταξιοδότησης και τις τιμές της ενέργειας και να αυξήσει τις δημόσιες δαπάνες και υποστηρίζει την προστατευτική οικονομική πολιτική «Πρώτα η Γαλλία», η οποία έχει ήδη εγείρει ανησυχίες στις αγορές για τα δημόσια οικονομικά της χώρας.

«Η σταδιακή δημοσιονομική εξυγίανση που σχεδιάζει η σημερινή κυβέρνηση θα είναι το πρώτο θύμα της πολιτικής κρίσης», δήλωσε σε σημείωμα ο Λέο Μπαρίνκου, οικονομολόγος στην Οξφόρδη.

«Είναι απίθανο ένα διαιρεμένο κοινοβούλιο να μπορέσει να συμφωνήσει σε δύσκολες πολιτικά περικοπές δαπανών που θα οδηγούσαν σε υψηλότερο έλλειμμα από το τρέχον βασικό μας {επίπεδο}», τόνισε.

Οι επενδυτές έκαναν ντάμπινγκ στα γαλλικά περιουσιακά στοιχεία την περασμένη εβδομάδα εν μέσω πολιτικής αβεβαιότητας, ενώ οι αποδόσεις των γαλλικών ομολόγων σημείωσαν τη μεγαλύτερη εβδομαδιαία άνοδο από το 2011 και οι τραπεζικές μετοχές υποχώρησαν, προκαλώντας απώλεια κεφαλαιοποίησης άνω των 280 δισ. ευρώ από το Χρηματιστήριο του Παρισιού.

Μετά τη έκδοση της έκθεσης, το ασφάλιστρο απόδοσης που ζητούν τώρα οι επενδυτές για να διατηρήσουν 10ετές γαλλικό χρέος έναντι των γερμανικών ομολόγων παρέμεινε δύο μονάδες βάσης υψηλότερο στις 79 μονάδες βάσης, το υψηλότερο από το 2017.

Το spread έχει αυξηθεί κατά 32 μονάδες βάσης από τότε που ο Μακρόν ζήτησε πρόωρες εκλογές, προκαλώντας ράλι στις αγορές. Ορισμένοι επενδυτές λένε ότι το spread θα μπορούσε τελικά να φτάσει τις 100 μονάδες βάσης, {επίπεδο} που παρατηρήθηκε τελευταία στο απόγειο της κρίσης χρέους της ευρωζώνης

Παρέμβαση της ΕΚΤ

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρόσθεσε τη δική της φωνή ανησυχίας την Τετάρτη σε έκθεση που καλεί τα μέλη της ευρωζώνης να ξεκινήσουν αμέσως τη μείωση του χρέους ενόψει των τεράστιων μακροπρόθεσμων δημοσιονομικών κινδύνων από τη γήρανση του πληθυσμού, τις αμυντικές δαπάνες και την κλιματική αλλαγή.

Επόμενα βήματα και ποινές

Η ανακοίνωση της Κομισιόν είναι το αποκορύφωμα των ετών επαναβαθμονόμησης του καθεστώτος χρέους και ελλείμματος του μπλοκ. Οι αναθεωρημένοι κανόνες θα μπορούσαν να επιτρέψουν πιο αποτελεσματική επιβολή μέσω προστίμων σε σύγκριση με ένα σύστημα κυρώσεων που δεν είχε χρησιμοποιηθεί ποτέ στο παρελθόν.

Το επόμενο στάδιο θα είναι οι χώρες να παρουσιάσουν μεσοπρόθεσμα σχέδια έως τις 20 Σεπτεμβρίου, τα οποία θα δεσμευτούν να θέσουν ανώτατο όριο για την αύξηση των καθαρών δαπανών για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Στη συνέχεια, η Επιτροπή θα διενεργήσει {αξιολόγηση} τον Νοέμβριο, η οποία θα καθορίσει τη δημοσιονομική πορεία που πρέπει να ακολουθήσει για την εξισορρόπηση των προϋπολογισμών της.

Το πρόγραμμα, γνωστό ως Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, ανεστάλη κατά τη διάρκεια της πανδημίας για να καταστεί δυνατή η στήριξης μεγάλης κλίμακας, η οποία στη συνέχεια ακολουθήθηκε από μέτρα στήριξης κατά την πρόσφατη κρίση κόστους ζωής.

Οικονομικές συνέπειες

Οι δημοσιονομικές απώλειες είναι ακόμη αισθητές. Οι Βρυξέλλες προβλέπουν ότι το χρέος στη Γαλλία θα συνεχίσει να αυξάνεται και τον επόμενο χρόνο θα φτάσει σχεδόν το 114% της παραγωγής. Τον περασμένο μήνα, η S&P Global Ratings υποβάθμισε τη χώρα, υπογραμμίζοντας τους χαμένους στόχους στα σχέδια της κυβέρνησης για τη μείωση του ελλείμματος.

Σύμφωνα με την Scope Ratings, ο δείκτης χρέους της Ιταλίας, ο οποίος έπεσε στο 137% πέρυσι, τώρα αυξάνεται ξανά, βάζοντας τη χώρα σε καλό δρόμο να ξεπεράσει την Ελλάδα ως το υψηλότερο χρέος της περιοχής σε τρία χρόνια.

Σε αντίθεση με τον Μακρόν, το κόμμα του οποίου ηττήθηκε στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο νωρίτερα αυτόν τον μήνα, η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζορτζία Μελόνι είναι επί του παρόντος σε καλή κατάσταση, ελέγχει μια καθαρή πλειοψηφία και ενισχύεται πολιτικά από τη δική της νίκη σε αυτή την ψηφοφορία σε όλη την περιοχή.

Όμως, όπως επισημαίνει το Bloomberg, η κυβέρνηση της Ρώμης πλήττεται από μια ιδιαίτερα επαχθή κληρονομιά μιας πανδημίας που έπληξε τη χώρα πριν από πολλούς άλλους και στη συνέχεια ενέπνευσε ένα μέτρο ανακαίνισης κατοικιών που ονομάζεται υπερμπόνους που θα μαστίζει τα δημόσια οικονομικά της για τα επόμενα χρόνια.

Η προειδοποίηση της ΕΕ θα δημιουργήσει αναπόφευκτα δίλημμα για τη Μελόνι καθώς σκέφτεται αν θα υποκύψει στις Βρυξέλλες και θα εγκαταλείψει τις προεκλογικές υποσχέσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας σημαντικής μείωσης του φόρου μισθοδοσίας που θα την καθιστούσε πίσω κατά περίπου 10 δισεκατομμύρια ευρώ (10,7 δισεκατομμύρια δολάρια). Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει ρωγμές στον συνασπισμό της, ειδικά από τον αντίπαλο και ηγέτη του πρωταθλήματος Ματέο Σαλβίνι.

Η δήλωση της επιτροπής έδωσε κάποια ανάπαυλα στην Ισπανία, την Εσθονία και την Τσεχική Δημοκρατία, των οποίων τα ελλείμματα ξεπέρασαν το όριο του 3% του μπλοκ πέρυσι.

Στην {περίπτωση} της Ισπανίας, της τέταρτης μεγαλύτερης οικονομίας της ευρωζώνης, το χρέος της υπερβαίνει το 100% της παραγωγής της, αλλά επί του παρόντος βρίσκεται σε πτωτική τάση, σε αντίθεση με την κατάσταση στη Γαλλία και την Ιταλία.

Η Ρουμανία υπόκειται ήδη σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Αξιωματούχοι επέκριναν την έλλειψη δράσης της χώρας για την αποκατάσταση της δημοσιονομικής και οικονομικής της κατάστασης. Ένας από αυτούς, μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, σημείωσε ότι η έλλειψη δράσης του ήταν «εξαιρετικά ανησυχητική».

Συστάσεις για την Ελλάδα

Όσον αφορά την Ελλάδα, η Επιτροπή κάνει τις ακόλουθες συστάσεις

• Έγκαιρη παρουσίαση του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού και διαρθρωτικού σχεδίου. Σύμφωνα με τις απαιτήσεις του μεταρρυθμισμένου Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, ο περιορισμός της αύξησης των καθαρών δαπανών το 2025 σε {επίπεδο} που συνάδει με τον υπολογισμό του χρέους της γενικής κυβέρνησης που δείχνει μια μέτρια πτωτική τάση μεσοπρόθεσμα και διατηρεί το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης κάτω από το 3% του Τιμή αναφοράς ΑΕΠ σύμφωνα με τη Συνθήκη.
• Περαιτέρω βελτίωση της φιλικότητας προς τις επενδύσεις του φορολογικού συστήματος αυξάνοντας τη νομιμότητα και τη βεβαιότητά του και αυξάνοντας περαιτέρω τη λειτουργική αυτονομία της φορολογικής αρχής.
• Διασφάλιση αποτελεσματικής διαχείρισης, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι μπορεί να προσελκύσει τις κατάλληλες δεξιότητες και να παραμείνει συνεπής με την ενιαία μισθολογική κλίμακα. Διασφάλιση συνεχούς βελτίωσης του εξωτερικού ισοζυγίου προωθώντας τη βιώσιμη ανάπτυξη ιδεών και υποστηρίζοντας την παραγωγική εγχώρια παραγωγή. Συνέχιση των προσπαθειών για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που κατέχουν οι τράπεζες και τα δανειστικά ιδρύματα.
• Ενίσχυση της διοικητικής ικανότητας για τη {διαχείριση} των κονδυλίων της ΕΕ, την επιτάχυνση των επενδύσεων και τη {διατήρηση} του ρυθμού υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων.
• Εξαλείψτε τις καθυστερήσεις και επιτρέψτε τη συνεχή, ταχεία και αποτελεσματική {εφαρμογή} του σχεδίου REPowerEU, διασφαλίζοντας ότι οι μεταρρυθμίσεις και οι επενδύσεις θα έχουν ολοκληρωθεί έως τον Αύγουστο του 2026.
• Επιτάχυνση της εφαρμογής των προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής. Η ενδιάμεση αναθεώρηση θα συνεχίσει να επικεντρώνεται στις προτεραιότητες, αναλαμβάνοντας δράση για την καλύτερη κάλυψη των αναγκών στον τομέα της πρόληψης και ετοιμότητας των κινδύνων από την κλιματική αλλαγή, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις ευκαιρίες που παρέχει η πλατφόρμα Strategic Technologies for Europe για ανταγωνιστικότητα.
• Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας με την αντιμετώπιση της υποαπόδοσης σε βασικές δεξιότητες, την ενίσχυση της διαχείρισης κρατικών περιουσιακών στοιχείων και τη συμπλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου για τις περιβαλλοντικές άδειες.
• Μειώστε την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα επιταχύνοντας την απεξάρτηση από τον άνθρακα στον τομέα των μεταφορών. Ενίσχυση της διαχείρισης καταστροφών με τη παραγωγή ενός αποτελεσματικού συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης και πρόληψης κινδύνων.