Η Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο Ταμείο Ανάκαμψης για μεγάλα ευρωπαϊκά έργα, αποκλειστικά με δάνεια και με πιο ομοιόμορφη κατανομή κεφαλαίων μεταξύ πλουσιότερων και φτωχότερων κρατών μελών, λέει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου στο «ΝΕΟ Σαββατοκύριακο».
«Η Ευρώπη χρειάζεται ένα νέο Ταμείο Ανάκαμψης για μεγάλα ευρωπαϊκά έργα, αλλά χωρίς επιχορηγήσεις, μόνο δάνεια και με πιο ομοιόμορφη κατανομή κεφαλαίων μεταξύ πλούσιων και φτωχών κρατών μελών», λέει ο Nils Tigesen, πρόεδρος των «NEWS», σε συνέντευξή του στο European. Δημοσιονομικό Συμβούλιο (EFB).
Ο Δανός οικονομολόγος εκφράζει ανησυχία για τη δημοσιονομική στάση της Γαλλίας και σε σχέσης με την Ελλάδα επισημαίνει ότι αν και είναι μια χώρα με υψηλό χρέος, δεν χρειάζεται πρόσθετη προσαρμογής από αυτή που ήδη κάνει, καθώς το έλλειμμα είναι μικρό και το χρέος βρίσκεται ήδη σε τροχιά σημαντικής μείωσης.
Διαδρομή δημόσιου χρέους στην Ελλάδα – Ανάπτυξη ιδεών σε Γαλλία, Ιταλία, Σλοβακία και Φινλανδία
Πώς κρίνετε την κατάσταση στη Γαλλία; Ανησυχείτε ότι η δημοσιονομική εξυγίανση θα καθυστερήσει;
Η Γαλλία είναι μία από τις έξι χώρες, μαζί με το Βέλγιο, την Ισπανία και την Ιταλία, που έχουν υψηλό χρέος και θα χρειαστεί να καταβάλουν πρόσθετες προσπάθειες για τη μείωση των ελλειμμάτων και του χρέους.
Δύο από αυτές, η Ελλάδα και η Πορτογαλία, έχουν μικρά ελλείμματα και βρίσκονται ήδη σε τροχιά σημαντικής μείωσης του χρέους, επομένως δεν χρειάζονται περαιτέρω προσαρμογές, ενώ οι υπόλοιπες τέσσερις χώρες θα πρέπει να προσαρμοστούν και το επίπεδό τους εξαρτάται από το αν συμβεί σε τέσσερα ή επτά χρόνια.
Ωστόσο, στην {περίπτωση} της Γαλλίας, χωρίς αλλαγή πολιτικής, το χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται για την επόμενη δεκαετία, ενώ μπορεί να χρειαστεί να προσαρμόσει το χρέος της κατά 1% ετησίως για αρκετά χρόνια, κάτι που είναι δύσκολο όταν η χώρα μιλάει για αύξηση των δαπανών.
Ποιες θα είναι οι συνέπειες για την ευρωζώνη;
Οι αγορές έχουν δείξει μέχρι στιγμής μια σχετικά ήπια ανταπόκριση στα υψηλά επίπεδα χρέους, ακόμη και στην προοπτική ακόμη υψηλότερων επιπέδων χρέους, αλλά η ατέλειωτος {εφαρμογή} νέων δημοσιονομικών κανόνων θα είναι απαραίτητη για να διατηρηθεί αυτή η συμπεριφορά. Αυτό που έχει σημασία είναι πώς αντιδρά η Γαλλία.
Είναι μια μεγάλη οικονομία, ήταν σε μεγάλο προβληματισμός, είχε ξεκινήσει κάποιες μεταρρυθμίσεις αλλά όχι αρκετές για να καλύψει τις βασικές απαιτήσεις για περισσότερες δημόσιες δαπάνες σε ένα κράτος πρόνοιας, και ορισμένες από τις μεταρρυθμίσεις δεν ήταν δημοφιλείς. Η {περίπτωση} της Γαλλίας καταδεικνύει δραματικά αυτή τη δυσκολία, ειδικά αφού τα τέσσερα χρόνια αναστολής των δημοσιονομικών κανόνων ακολουθήθηκαν από μια περίοδο χωρίς περιορισμούς στις δημόσιες δαπάνες.
Στην έκθεσή σας προτείνετε μια περιοριστική δημοσιονομική πολιτική. Τι εννοείς ακριβώς;
Υπάρχουν λόγοι για σημαντική μείωση το 2025. Δεδομένου του υψηλού επιπέδου των πρωτογενών ελλειμμάτων και των επιτοκίων και του γεγονότος ότι το 2025 είναι μια σχετικά καλή χρονιά με οικονομική ανάπτυξη ιδεών που αναμένεται να είναι κοντά στο 1,5%, η απασχόληση θα συνεχίσει να αυξάνεται και ο πληθωρισμός θα ηρεμήσει περισσότερο. πιστεύουμε ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στη δημοσιονομική πλευρά για να διασφαλίσουμε μια καλή αρχή στο νέο σύστημα κανόνων. Πρέπει να συνεχίσουμε να μειώνουμε ένα σημαντικό ποσοστό των πρωτογενών ελλειμμάτων το 2025, κάτι που είναι σύμφωνο με αυτό που αναμένεται από τις υπερχρεωμένες χώρες βάσει των νέων κανόνων.
Πρέπει να γίνει μια σημαντική προσαρμογής. Ωστόσο, υπάρχουν αμφιβολίες εάν οι νέοι κανόνες θα εφαρμοστούν το επόμενο έτος, όπως φαίνεται από την κατάσταση στη Γαλλία. Ωστόσο, είναι σημαντικό να κάνουμε μια καλή αρχή στο νέο πλαίσιο και υπήρξε μακρά συζήτηση για το πώς θα γίνει η μετάβαση, εάν θα εφαρμοστεί η ανακοινωθείσα διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος ή εάν θα ενσωματωθεί και θα συνάδει με το νέο δημοσιονομικό σχέδια που πρόκειται να κατατεθούν τον Σεπτέμβριο. Πρόθεση της Επιτροπής είναι να προσαρμόσει τη διαδικασία προσαρμογής στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, δυσκολεύοντάς τη ενδεχομένως.
Εφόσον, όπως σημειώσατε, χρειάζονται δημοσιονομικοί περιορισμοί, αλλά ταυτόχρονα χρειάζονται επενδύσεις, π.χ. στην άμυνα, πώς θα συνδυαστούν αυτά τα δύο στοιχεία; Θα είναι αναπόφευκτος ένας νέος κοινός δανεισμός;
Η συζήτηση που έγινε για την αναθεώρηση του πλαισίου οικονομικής διακυβέρνησης περιορίστηκε στους δημοσιονομικούς κανόνες και δεν κάλυψε το θέμα των κοινών πρωτοβουλιών, την αύξηση του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού ή το τι θα συμβεί μετά το RRF το 2026, όταν λήξει. Το Ευρωπαϊκό Εποπτικό Συμβούλιο υποστήριξε την ανάγκης για κοινή δράση σε {επίπεδο} ΕΕ, μια προοπτική που έχει γίνει ακόμη πιο επείγουσα τα τελευταία χρόνια καθώς εμφανίζονται νέες προκλήσεις. Υπάρχει ανάγκης να παραδοθούν από κοινού περισσότερα δημόσια αγαθά, για παραδείγματα στην άμυνα, την ενεργειακή μετάβαση και μεγάλα διασυνοριακά έργα υποδομής. Εάν συμβεί αυτό, θα μπορούσε να καταστήσει πιο αποδεκτή τη δημοσιονομική προσαρμογής που επιδιώκουν ορισμένες χώρες.
Χρειάζεται λοιπόν ένα νέο ταμείο ανάκαμψης;
Δεν πιστεύουμε ότι το μοντέλο RRF είναι απαραίτητα σωστό. Δεν επενδύει σε καθαρά διασυνοριακά έργα ή κοινές πρωτοβουλίες για μεγάλα έργα υποδομής που αποσκοπούν, για παραδείγματα, στην επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης ή στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής.
Υπάρχουν επίσης νέες προκλήσεις, όπως η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας. Τα έργα στο πλαίσιο του RRF είναι σχετικά μικρά και σε μεγάλο βαθμό αφήνονται στη διακριτική ευχέρεια των εθνικών κυβερνήσεων. Τώρα βρισκόμαστε σε έναν νέο κόσμο. Οι κοινές πρωτοβουλίες στο πλαίσιο μεγάλων έργων θα πρέπει να είναι ένα νέο στοιχείο.
Αν αυτή η συζήτηση είχε γίνει νωρίτερα, θα μπορούσε να καθυστερήσει τις εθνικές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες στο πλαίσιο του RRF. Ωστόσο, δεν πρέπει να υπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ των αποφάσεων για νέους δημοσιονομικούς κανόνες και της νέας κοινής πρωτοβουλίας. Ωστόσο, τα επόμενα έργα θα πρέπει να είναι πραγματικά ευρωπαϊκά.
Υπήρχε επίσης ένα μεγάλο στοιχείο αναδιανομής από τις πλουσιότερες χώρες σε μικρότερες και πολυάριθμες επιδοτήσεις. Πρέπει να είναι διαφορετικά την επόμενη φορά. Αυτό θα πρέπει να γίνει μόνο με τη μορφή δανείων, με λιγότερη ανακατανομή και πιο ομοιόμορφη κατανομή μεταξύ των χωρών σε σύγκριση με το RRF. Μπορούμε λοιπόν να επαναλάβουμε το Ταμείο Ανασυγκρότησης, αλλά όχι κάποιες λειτουργίες του.