Κάθε φορά που μιλάει ο Paul Krugman, βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος, καθηγητής στο New York City College και αρχισυντάκτης των NY Times, συνειδητοποιείτε ότι οι πραγματικά έξυπνοι άνθρωποι έχουν το χάρισμα να μιλούν με απλά λόγια για περίπλοκες ιδέες.

Πρώτα από όλα, μπορούν να γίνουν κατανοητά από το ευρύ κοινό, χωρίς να «βάζουν νερό στο κρασί», αλλά και χωρίς να κάνουν τον ακροατή να αισθάνεται άγνοια ή ακατάλληλη.

Η Ελλάδα έχει αρχίσει να μειώνει το δημόσιο χρέος της

Το ίδιο ισχύει και για τη συνέντευξη του Paul Krugman που έδωσε πρόσφατα στο Economist Impact Southeast Europe Events στο πλαίσιο της 28ης ετήσιας Κυβερνητικής Στρογγυλής Τραπέζης που πραγματοποιήθηκε στο Λαγονήσι.

Ο ίδιος αναφέρθηκε στη νομισματική πολιτική της Fed, λέγοντας ότι αν ήταν στο χέρι του, θα είχε ήδη μειώσει τα επιτόκια. Σε σχέσης με τις αμερικανικές εκλογές, είπε ότι ο Μπάιντεν πρέπει να παραιτηθεί αμέσως και να ανοίξει ο δρόμος για την Καμάλα Χάρις.

Ο ελληνικός λαός αναγκάστηκε «να υποστεί ακραία δεινά για πολλά χρόνια» που ήταν «περιττά και σκληρά».

Προσέγγισε επιφυλακτικά την ελληνική οικονομία, δηλώνοντας ότι «δεν υπάρχει ιδιαίτερο προβληματισμός για την Ελλάδα αυτή τη στιγμή».

Συνέντευξη με τον Paul Krugman στο Economist Impact

Αν και ο τίτλος της ταινίας είναι «What I Miscalculated About Greece», από όσα είπε ο Paul Krugman, δεν φαίνεται να μετάνιωσε για κάτι ή να άλλαξε γνώμη. Αντιθέτως, υπερασπίζεται διπλωματικά και σταθερά αυτό που υποστήριζε κατά την οικονομική κρίση, ότι δηλαδή τα μέτρα λιτότητας δεν ήταν θεραπεία αλλά τοξικό δηλητήριο.

Λέει ότι αν κάτι τον εξέπληξε, ήταν το πόσα ήταν πρόθυμοι να αντέξουν οι Έλληνες. Ο οποίος τελικά αναγκάστηκε να «υποφέρει χρόνια ακραίας ταλαιπωρίας», που ήταν «περιττό και σκληρό».

Παραδέχεται βέβαια ότι η έξοδος από την ευρωζώνη θα ήταν τεχνικά πολύ δύσκολη, αλλά δεν λέει ότι θα ήταν αδύνατη ή λάθος. Μάλιστα, επιμένει ότι το ευρώ παραμένει ένα «πρόωρο έργο» και ότι η Ευρώπη δεν ήταν πραγματικά έτοιμη για ένα νέο νόμισμα. «Αλλά εντάξει, είμαστε εδώ», καταλήγει.

Τι είπε ο Paul Krugman για την Ελλάδα

Συγκεκριμένα, στο απόσπασμα που αφορά την Ελλάδα, ο νομπελίστας καθηγητής δηλώνει στον δημοσιογράφο Βασίλη Κωστούλη:

Ερώτηση: Κατά τη διάρκεια της κρίσης, εκφράσατε επιφυλάξεις για το εάν η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει στη ζώνη του ευρώ. Σήμερα πιστεύετε ότι η {συμμετοχή} της Ελλάδας στο κλαμπ των αναπτυγμένων ευρωπαϊκών οικονομιών βασίζεται σε γερές βάσεις; Τι μπορεί να χάσατε στην αρχική σας {αξιολόγηση};

Απάντηση Paul Krugman: Η Ελλάδα δεν είναι μια υπανάπτυκτη οικονομία. Δεν είναι τόσο πλούσια και όχι πάντα τόσο παραγωγική όσο η βορειοδυτική Ευρώπη. Αλλά δεν είναι τόσο κακό. Αυτό που συνέβη στην Ελλάδα ήταν περισσότερο θέμα παράλογης πληθωρικότητας από την πλευρά των κεφαλαιαγορών, που προκάλεσε τη ροή χρήματος και στη συνέχεια την απότομη διακοπή.

Αυτό έχει συμβεί πολλές φορές, σε πολλές χώρες. Η ικανότητα (της Ελλάδας) να ανταποκριθεί σε αυτή την κατάσταση έχει περιοριστεί από το ευρώ. Πιστεύω ότι τα επιχειρήματα για την έξοδο από την ευρωζώνη είναι αρκετά ισχυρά. Οφείλω να ομολογήσω ότι εξεπλάγην από το πόσα ήταν διατεθειμένη να ανεχθεί η ελληνική κοινωνία.

Η Ελλάδα υπέφερε για πολλά πολλά χρόνια ακραία δεινά που δεν ήταν απαραίτητα, αν και ήταν πολύ σκληρά. Η αποχώρηση από την ευρωζώνη θα ήταν τεχνικά εξαιρετικά δύσκολη. Ωστόσο, σε αυτό το σημαντικό σημείο δεν είμαι σίγουρος ότι υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο «ελληνικό προβληματισμός». Το ευρώ παραμένει μια πρόωρη προσπάθειας. Είναι προφανές ότι η Ευρώπη δεν ήταν έτοιμη για ένα κοινό νόμισμα. Αλλά εντάξει, εδώ είμαστε.

Τι είπε για το χρέος;

Η υπεράσπιση του εθνικού νομίσματος του Paul Krugman αντικατοπτρίζεται επίσης στην απάντησή του στο χρέος.

Ερώτηση ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είπατε ότι οι χώρες φυσικά δεν είναι υποχρεωμένες να αποπληρώσουν τα χρέη τους, αρκεί να βρουν τρόπο να τα εξυπηρετήσουν και απλώς να τα συντηρήσουν. Θα λέγατε ότι το ύψος του χρέους δεν έχει σημασία;

Απάντηση Paul Krugman: Το χρέος δεν είναι ποτέ εντελώς ουδέτερο. Είναι κατανοητό ότι μπορεί να υπάρξει «απεργία» από τους αγοραστές ομολόγων, που μπορεί να πυροδοτήσει κρίση. Ωστόσο, αν ψάξετε για ιστορικά παραδείγματα, εάν αυτό έχει συμβεί ποτέ σε μια χώρα που δανείζεται στο δικό της εθνικό νόμισμα, θα είναι πολύ δύσκολο να τα βρείτε. Το μόνο που θα βρούμε είναι η Γαλλία του 1926 και τέλος. Αλλά ως επί το πλείστον είμαι πολύ κοντά σε μια προοπτική λειτουργικών οικονομικών – αν οι αναγνώστες μας έχουν ιδέα τι είναι αυτό.

Βασίζεται βασικά στην ιδέα ότι το χρέος δεν έχει μεγάλη σημασία γιατί είναι απλώς ένας αριθμός. Από την άλλη πλευρά, τα ελλείμματα έχουν σημασία επειδή παρέχουν δημοσιονομική τόνωση. Αν ανησυχείτε για την «υπερθέρμανση» της οικονομίας και έχετε μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα, τότε η μόνη επίλυση είναι τα υψηλά επιτόκια. Και αυτά με τη σειρά τους φέρνουν τα δικά τους προβλήματα. Για τις ΗΠΑ, το χρέος είναι προβληματισμός, αλλά δεν θα το υπολόγιζα στα πιο σημαντικά προβλήματα. Δεν είναι στην πρώτη πεντάδα, ίσως ούτε στην πρώτη δεκάδα. Τα επίπεδα του χρέους δεν είναι τόσο μεγάλο ζήτημα.

Τι είπε για τον Μπάιντεν και τον Τραμπ

«Πιστεύω ότι ο Μπάιντεν πρέπει να παραιτηθεί και στην πραγματικότητα έχω πολύ μεγαλύτερη γνώμη για τον Αντιπρόεδρο Χάρις από πολλούς ανθρώπους. Αλλά αυτό εξαρτάται από τον Μπάιντεν. «Οι απειλές για τη δημοκρατία είναι προφανείς ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο υποψήφιος των Δημοκρατικών», είπε ο Πολ Κρούγκμαν, αναφερόμενος στις αμερικανικές εκλογές.

Για την οικονομική πολιτική του Τραμπ είπε ότι «δεν έκανε μεγάλη ζημιά στην πρώτη του θητεία. Εφάρμοσε κάποια τιμολόγια που δεν ήταν τόσο υψηλά. Και οι φορολογικές περικοπές ήταν ένα δημοσιονομικό διέγερση, και δεν ήταν τόσο κακό».

Ωστόσο, πρόσθεσε ότι η νέα θητεία του Τραμπ θα είναι διαφορετική: «Όλα δείχνουν ότι τώρα θα είναι πολύ, πολύ πιο ριζοσπαστικός στην πολιτική του και θα εφαρμόσει μεγάλες οριζόντιες αυξήσεις δασμών. Μιλάει για αντικατάσταση των φόρων εισοδήματος με τελωνειακά έσοδα, κάτι που, μεταξύ άλλων, είναι μαθηματικά αδύνατο».

Αναφερόμενος στη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος είπε ότι «η απάντηση είναι: δεν ξέρουμε». Αναφέρθηκε στην κρίση του 2008 και είπε ότι από τότε πήραμε το μάθημα ότι όλα όσα νομίζεις ότι ξέρεις τελικά σε διαψεύδουν. «Υπάρχει κάτι τέτοιο εκεί τώρα; Πολύ πιθανό.» είπε σιγανά.

Πηγή: In.gr