Νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών προβλέπει την κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου για περισσότερες από 600 συναλλαγές και την αντικατάστασή του με τέλος ψηφιακών συναλλαγών για όσες συναλλαγές θα συνεχίσουν να ισχύουν.

Η μεταρρύθμιση αυτή αφορά τον εκσυγχρονισμό και την απλούστευση του νομικού πλαισίου που ισχύει σε μεγάλο βαθμό από το 1931, την πλήρη ψηφιοποίηση και κατάργησή του -αν χρειαστεί- και αποτελεί δέσμευση για τη χώρα και ορόσημο στο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.

Αντιμετωπίστηκαν επίσης χρόνια προβλήματα ασάφειας.

Αναλυτικά, το σχέδιο πράξης, το οποίο πρόκειται να τεθεί άμεσα σε δημόσια διαβούλευση, προβλέπει επτά αλλαγές:

– Καταργείται το τέλος χαρτοσήμου και αντικαθίσταται από τέλος ψηφιακής συναλλαγής.

– Καταργήθηκαν επιτέλους περισσότερες από 600 υποθέσεις χαρτοσήμου.

– Οι συναλλαγές για τις οποίες θα χρεώνεται τέλος ψηφιακής συναλλαγής αναφέρονται με σαφήνεια και η δήλωση, ο υπολογισμός, η πιστοποίηση και η είσπραξή τους θα γίνεται εξ ολοκλήρου ψηφιακά μέσω της αποκλειστικής πλατφόρμας της ΑΑΔΕ.

– Αποκλείεται ρητά η επιβολή του σε συναλλαγές που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής άλλων έμμεσων φόρων.

– Ορίζεται ότι το Τέλος ισχύει για συναλλαγές στις οποίες τουλάχιστον μία συναλλαγή είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας ή έχει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από το είδος και την τοποθεσία της συναλλαγής.

– Διευκρινίστηκε ποιος είναι υπόχρεος να πληρώσει τον φόρο.

– Καθορίζεται εφάπαξ προθεσμία πληρωμής.

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε: «Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο επιχειρούμε περαιτέρω αναμόρφωση της καθημερινότητας των πολιτών, καθώς και εκσυγχρονισμό της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης. Αφήνουμε στο παρελθόν, εκεί που θα έπρεπε, το απαρχαιωμένο ισχύον πλαίσιο για τα τέλη χαρτοσήμου από το 1931. Χρησιμοποιούμε νέες τεχνολογίες για να διορθώσουμε παθολογίες δεκαετιών που έχουν προκαλέσει σύγχυση στους πολίτες και ασάφεια στην {εφαρμογή} της φορολογικής νομοθεσίας. Συνεχίζουμε τις προσπάθειές μας για τον πλήρη εκσυγχρονισμό του φορολογικού μας συστήματος, καταργώντας παράλληλα την υποχρέωση καταβολής αυτού του φόρου σε περισσότερες από 600 συναλλαγές που επηρεάζουν θετικά τις τσέπες πολιτών και επιχειρήσεων.

Ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Χρήστος Δήμας σημείωσε: «Πρόκειται για μια ενέργεια που στοχεύει στην απαλλαγή των πολιτών, των ειδικών, των επιχειρήσεων και του κράτους από γραφειοκρατικές διαδικασίες που τους επιβαρύνουν μέχρι σήμερα. Στόχος των κανονισμών είναι ο εκσυγχρονισμός του νομικού πλαισίου για την επιβολή φόρου συναλλαγών, η απλοποίηση και ψηφιοποίηση της διαδικασίας, ο εξορθολογισμός της βάσης για την επιβολή φόρου συναλλαγών και η μείωση του διοικητικού φόρτου.

Ο επικεφαλής της Ανεξάρτητης Υπηρεσίας Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής, δήλωσε: «Η αντικατάσταση του ξεπερασμένου τέλους χαρτοσήμου του 19ου αιώνα με μια σύγχρονη χρέωση συναλλαγών που στοχεύει συγκεκριμένες συναλλαγές, γνωστές στους φορολογούμενους εκ των προτέρων και παραδίδονται ψηφιακά, είναι διπλή νίκη για πολίτες και επιχειρήσεις. Παρέχει ασφάλεια δικαίου εξαλείφοντας τα αίτια τριβής με τη φορολογική διοίκηση και προσφυγές στα δικαστήρια, ενώ ταυτόχρονα γλιτώνει από την ταλαιπωρία των φορολογουμένων επειδή η πληρωμή γίνεται απλά και γρήγορα, σε ψηφιακή διαδικασία. Το νέο τέλος συναλλαγής είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα για τον εκσυγχρονισμό του φορολογικού μας συστήματος».

Προβλήματα του ισχύοντος πλαισίου

Το τρέχον πλαίσιο για τα τέλη χαρτοσήμου είναι εξαιρετικά περίπλοκο και συχνά παρουσιάζει δυσκολίες για τους εμπόρους να το εφαρμόσουν. Μερικά από τα προβλήματα με το τρέχον πλαίσιο είναι:

– Τέλη χαρτοσήμου επιβάλλονται σε συμβάσεις που συντάσσονται στην Ελλάδα, οπότε οι επιχειρηματίες που απλώς συντάσσουν τη σχετική σύμβαση στο εξωτερικό μπορούν να αποφύγουν την καταβολή της.

– Επιπλέον, το ισχύον πλαίσιο δεν απαριθμεί ρητά τους τύπους συμβάσεων στις οποίες επιβάλλεται, αλλά καλύπτει γενικά όλες τις συμβάσεις που δεν υπόκεινται σε άλλες μορφές έμμεσης φορολογίας και επομένως υπάρχει νομική αβεβαιότητα ως προς το εάν η σύμβαση υπόκειται ή καμία σύμβαση ο φόρος εισφοράς.

– Η νομική αβεβαιότητα εντείνεται επίσης από την έλλειψη σαφήνειας ως προς το ποιος είναι υπεύθυνος για την πληρωμή των τελών χαρτοσήμου και πώς γίνονται οι δηλώσεις και οι πληρωμές.

Τι θα αλλάξει στο νέο πλαίσιο;

Εφεξής, το νέο τέλος ψηφιακών συναλλαγών θα επιβάλλεται στις συναλλαγές, ανεξάρτητα από το πού πραγματοποιούνται, εφόσον τουλάχιστον ένα από τα μέρη της σύμβασης έχει φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και δεν υπάρχει λόγος απαλλαγής τα μέρη της σύμβασης. Οι συναλλαγές αυτές:

α) Αναφέρονται ρητά στο νόμο.

β) Δεν υπόκεινται σε άλλους έμμεσους φόρους.

Κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου

Να σημειωθεί ότι χάρη στις προτεινόμενες ρυθμίσεις καταργείται το τέλος χαρτοσήμου σε περισσότερες από 600 περιπτώσεις συναλλαγών:

– Ειδικότερα, έχει καταργηθεί το τέλος χαρτοσήμου για μια σειρά από σημαντικές συναλλαγές, όπως: δάνεια, ασφαλιστικές συναλλαγές, παραγωγή και αύξηση κεφαλαίου νομικών προσώπων/νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, εγγυημένα τραπεζικά δάνεια προς εισαγωγείς, συμβατικοί τόκοι δανείων και πιστώσεων. .

– Επιπλέον, έχει καταργηθεί σε περισσότερες από 100 συναλλαγές που αφορούν ένσημα στις αποδείξεις (π.χ. πιστοποιητικά γάμου, επαγγελματικές άδειες κ.λπ.). Σημαντική σημείωση: Η κατάργηση του τέλους χαρτοσήμου δεν έχει ως {αποτέλεσμα} την κατάργηση του φόρου επί των εν λόγω συναλλαγών. Ωστόσο, αυτό οδηγεί σε μείωση του τελικού φορτίου.

– Έχει επίσης ακυρωθεί για περισσότερες από 500 συναλλαγές όπου επιβλήθηκε τέλος χαρτοσήμου 2,4% ή 3,6% σε απαιτήσεις ΝΠΔΔ ή Δημοσίου (π.χ. ένσημα απαιτήσεων ΕΟΦ, ΤΑΧΔΗΚ (Ταμείο Χρηματοδότησης Δικαστηρίων), για ΕΑΔΗΣΥ (Ανεξάρτητο Γραφείο Δημοσίων Συμβάσεων) και άλλα. .

Δήλωση και επιστροφή τέλους ψηφιακής συναλλαγής

Το τέλος συναλλαγής για συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών θα επαληθεύεται μέσω ηλεκτρονικής δήλωσης μέσω νέας ψηφιακής πλατφόρμας που θα λανσάρει η ΑΑΔΕ. Η δήλωση και η επιστροφή του Τέλους γίνεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την ημερομηνία της συναλλαγής.

Εξαιρούνται οι περιπτώσεις που υπάρχει υποχρέωση είσπραξης φόρου εισοδήματος (η βεβαίωση και πληρωμή του γίνεται με βάση τις προθεσμίες είσπραξης του φόρου στην πηγή), τα ενοίκια (η πληρωμή του γίνεται με υποβολή δήλωσης φόρου εισοδήματος) και η {περίπτωση} τρεχούμενου λογαριασμού ( η δήλωση και η φορολογική δήλωση υποβάλλονται εντός του πρώτου μήνα του επόμενου φορολογικού έτους).

Σε {περίπτωση} συναλλαγών μαζί σας, το Τέλος Συναλλαγής καταβάλλεται ηλεκτρονικά πριν από τη σύνταξη ή την έκδοση της σχετικής πράξης.

Παράγοντες χρέωσης για ψηφιακές συναλλαγές

Λάβετε υπόψη ότι οι συντελεστές χρέωσης ψηφιακών συναλλαγών για συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών επεξηγούνται και ορίζονται ως εξής:

1) Επιτόκιο 3,60% σε όλα τα ενοίκια ακινήτων, σε τιμολόγια είσπραξης νόμιμων τόκων και τόκων υπερημερίας και σε συναλλαγές ή συμβάσεις μεταξύ φυσικών προσώπων που δεν ασκούν επιχειρηματίας και προσώπων που ασκούν επιχειρηματίας και έχουν σύμβαση εντολής για δραστηριότητες άσχετα με αυτήν, καθώς και στις περιπτώσεις που ένα από τα μέρη της σύμβασης είναι το Δημόσιο, ο Δήμος ή το ΝΠΔΔ.

2) 2,40% εάν όλα τα μέρη της σύμβασης ή οι φορείς που διενεργούν τη συναλλαγή ασκούν επιχειρηματίας ή τουλάχιστον ένας από αυτούς έχει τη νομική μορφή ΑΕ, ΕΠΕ και ΙΚΕ.

3) Στο ποσό του 1,20% εάν πρόκειται για αμοιβές για φυσικά πρόσωπα ή μέλη διευθυντικού προσωπικού και για πληρωμές ή αναλήψεις από τα ταμεία νομικών προσώπων και οντοτήτων.

4) Σε ποσοστό 0,30% επί επιταγών («πίνακες») που παρουσιάζονται σε πιστωτικά ιδρύματα.

Προμήθεια ψηφιακών συναλλαγών για δάνεια, καταθέσεις και αναλήψεις

Τα δάνεια που υπόκεινται σε προμήθεια συναλλαγής (δάνεια μεταξύ ιδιωτών/μη τραπεζικών εταιρειών) υπόκεινται σε μέγιστη προμήθεια συναλλαγής 150.000 ευρώ ανά δανειακή σύμβαση, ανεξάρτητα από το πού λαμβάνεται το δάνειο. Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα υπάρχουν πλέον λόγοι παράκαμψης των κανονισμών. Έτσι το κράτος θα εισπράττει τέλη που έχανε μέχρι τώρα γιατί οι σχετικές συμβάσεις είχαν συναφθεί στο εξωτερικό. Από την άλλη, η επιβάρυνση για επιχειρήσεις και ιδιώτες θα είναι σε λογικά επίπεδα.

Αναλυτικά, υπόκεινται σε χρέωση συναλλαγής:

– Σε ποσοστό 3,6%, δάνεια μεταξύ ιδιωτών.

– Με επιτόκιο 2,4% για δάνεια μεταξύ φυσικών ή νομικών προσώπων που ασκούν επίσης επιχειρηματίας ή όπου τουλάχιστον ένα μέρος της σύμβασης είναι ΑΕ, ΕΠΕ ή ΙΚΕ.

– Σε ποσοστό 1,2% εγγραφές στα βιβλία νομικών προσώπων σχετικά με καταθέσεις και αναλήψεις.

– Σε ποσοστό 2,4%, ομολογιακά δάνεια που ορίζονται στο Ν. 4548/2018, εκτός εάν διαπραγματεύονται σε οργανωμένη αγοράστρια ή σε πολυμερή μηχανισμό διαπραγμάτευσης.

Λάβετε υπόψη ότι οι συμβατικοί τόκοι δανείων εξαιρούνται από την Προμήθεια.