Σχόλια – Ανάλυση κειμένου
Ρυθμίσεις που στοχεύουν στην επιτάχυνση της υλοποίησης έργων που χρηματοδοτούνται από εθνικούς ή/και ευρωπαϊκούς πόρους, καθώς και στην αποτελεσματικότερη απορρόφηση κονδυλίων, περιλαμβάνει το σχέδιο νόμου για το Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο παρουσίασε σήμερα ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης. , και ο αναπληρωτής υπουργός Νίκος Παπαθανάσης.
Το νομοσχέδιο αποσκοπεί επίσης στη βελτίωση του σχεδιασμού έργων, στη διασφάλιση της έγκαιρης χρηματοδότησης και στην περαιτέρω μείωση της γραφειοκρατίας, ενώ προτείνει για πρώτη φορά μηχανισμό για τη διασφάλιση της απαιτούμενης συντήρησης των έργων, καθώς και ξεχωριστό λογαριασμό για τη χρηματοδότηση έργων σε {περίπτωση} φυσικών καταστροφών.
Ειδικότερα, οι βασικές διατάξεις του σχεδίου νόμου περιλαμβάνουν:
• Η ΠΔΕ μετατρέπεται σε ΑΠΔΕ (Πρόγραμμα Ανάπτυξης Δημοσίων Επενδύσεων) και χωρίζεται σε:
– Στο Συγχρηματοδοτούμενο Τμήμα που περιλαμβάνει έργα που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλους Διεθνείς Χρηματοοικονομικούς Οργανισμούς (όπως ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανασυγκρότησης, εκπαιδευτικά προγράμματα Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου-ΕΟΧ κ.λπ.) και από εθνικούς πόρους κ.λπ.
– Στον Εθνικό Τομέα, που περιλαμβάνει έργα που χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από εθνικούς πόρους, όπως το Εθνικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα.
• Θεσπίζεται Άξονας Μακροπρόθεσμων Δεσμεύσεων με ορίζοντα 20 ετών για έργα των οποίων το κοστούς υλοποίησης υπερβαίνει την κατάλληλη προγραμματική περίοδο, προκειμένου να παρακολουθούνται αποτελεσματικότερα τα έργα.
• Συνιστάται η τήρηση Μητρώου Αρχείων και Παρακολούθησης Δαπάνης Συντήρησης και Λειτουργίας Έργων ΠΔΕ σε ορίζοντα 10ετίας προκειμένου να παρακολουθείται και να διασφαλίζεται η ομαλή χρηματοδότηση για την περίοδο μετά την ολοκλήρωσή τους. Ειδικότερα, καθίσταται υποχρεωτική η υποβολή στοιχείων σχετικά με το εκτιμώμενο κοστούς συντήρησης (συνολικό και ετήσιο), την αρμόδια αρχή συντήρησης και την πηγή χρηματοδότησης.
• Δημιουργείται ξεχωριστός λογαριασμός για τη χρηματοδότηση έργων πρόληψης και αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, καθώς και για την υλοποίηση και {παρακολούθηση} των σχετικών πληρωμών. Στόχος είναι η {διαχείριση} και η {παρακολούθηση} αυτών των έργων πιο γρήγορα και αποτελεσματικά.
• Τα επιμέρους έργα οργανώνονται σε ομάδες και κατηγορίες σε σχέσης με στρατηγικούς στόχους και άξονες προγραμμάτων.
• Δημιουργήθηκε νέος μηχανισμός παρακολούθησης και διαχείρισης έργων που δεν περιλαμβάνονται στα Εκπαιδευτικά προγράμματα (Άλλα Έργα), απλοποιώντας τη διαδικασία ένταξης των έργων αυτών στο ΠΔΕ.
• Εισάγεται η υποχρέωση των χρηματοδοτικών ιδρυμάτων να εκτιμούν το κοστούς τους και να παρέχουν τις κατάλληλες ενημερώσεις σχετικά με την ΠΔΕ μία φορά το χρόνο (Σεπτέμβριος) στο στάδιο της προετοιμασίας του κρατικού προϋπολογισμού του επόμενου έτους σε σχέσης με το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής.
• Προβλέπεται αυτόματη επανεγγραφή έργων ήδη ενταγμένων στο ΠΔΕ για την επόμενη χρονιά, χωρίς καμία επιπλέον διαδικασία.
• Συνδυάζονται δύο διαδικαστικά στάδια: χρηματοδότηση και κατανομή για την επιτάχυνση της υλοποίησης του ετήσιου προγράμματος δημοσίων επενδύσεων.
• Οι προϋποθέσεις για την ένταξη «έργων ωριμότητας» στο Εθνικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα (ΕΣΔ) έχουν βελτιωθεί ώστε στο μέλλον να μπορούν να μεταφερθούν στο συγχρηματοδοτούμενο πρόγραμμα ΠΔΕ, θέτοντας ένα πρόσθετο κριτήριο πέρα από τη συνάφεια του έργου και τη διαθεσιμότητα των πόρων.
• Εξορθολογίζεται η διαδικασία υπερδέσμευσης δανείων καθώς προβλέπεται υψηλότερο ποσοστό απορρόφησης ετήσιων δανείων από τα χρηματοδοτικά ιδρύματα, από 60% σε 70%, και «επιβράβευση» των χρηματοδοτικών ιδρυμάτων εάν επιδείξουν ικανοποιητικό {επίπεδο} αξιοποίησης των κεφαλαίων του 70%.
Η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση στην ΕΕ σε κονδύλια από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανασυγκρότησης
Στο πλαίσιο της συνέντευξης παρουσιάστηκαν στοιχεία για τα επιτεύγματα της χώρας σε επενδύσεις και απορρόφηση κονδυλίων της Ε.Ε. ΕΙΔΙΚΑ:
– Μεταξύ 2019 και 2023, η Ελλάδα παρουσίασε τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση των επενδύσεων στην ΕΕ – 41,3% έναντι 1%, ο μέσος όρος στη ζώνη του ευρώ.
– Το ΕΣΠΑ 2014-2020 εμφανίζει σήμερα ποσοστό απορρόφησης 97% και απομένει να δηλωθούν οι δαπάνες που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί για να επιτευχθεί πλήρης, 100% απορρόφηση των κονδυλίων.
– Μαζί με το ΕΣΠΑ 2021-2027 και το Ταμείο Ανασυγκρότησης, η Ελλάδα εξασφάλισε τα περισσότερα κονδύλια από τα «27» σε σχέσης με τον πληθυσμό. Επομένως, τα διαθέσιμα κονδύλια από το Ταμείο Ανασυγκρότησης (δάνεια και επιχορηγήσεις) για τη χώρα μας ανέρχονται στο 19,66% του ΑΕΠ, που είναι το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των «27».
– Τα κονδύλια που εξασφάλισε η Ελλάδα από το ΕΣΠΑ 2021-2027 ανέρχονται σε 26,2 δισ. PLN. ευρώ (20,9 δισ. μερίδιο ΕΕ και 5,3 δισ. εθνική συνεισφορά), ενώ το ελληνικό πρόγραμμα βρέθηκε στην πρώτη θέση μεταξύ των «27» που ενέκρινε η Ε.Ε. Σύμφωνα με τα τελευταία (8 Μαΐου) στοιχεία της ΕΕ, το ποσοστό απορρόφησης κονδυλίων της χώρας μας από το πρόγραμμα είναι το τρίτο υψηλότερο στην ΕΕ, με μεγάλη διαφορά από το μέσο όρο των «27».
– Όσον αφορά το Ταμείο Ανασυγκρότησης, η Ελλάδα κατατάσσεται έκτη μεταξύ των «27» ως προς το ποσοστό αξιοποίησης του Ταμείου, έχοντας απορροφήσει το 41,4% των κονδυλίων έναντι 29,4%, που είναι ο μέσος όρος της ΕΕ και πέτυχε το 23% των ορόσημων που σχετίζονται με τη χρηματοδότηση. από Ταμείο έναντι 17%, που είναι ο μέσος όρος του «27».
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε: «Η χώρα μας από το 2019 έχει σημειώσει ιστορικά υψηλά αποτελέσματα όσον αφορά την ανάπτυξη ιδεών των επενδύσεων, ενώ κατατάσσεται μεταξύ των υψηλότερων στην ΕΕ ως προς την απορρόφηση ευρωπαϊκών κεφαλαίων. Ωστόσο, αυτή η προσπάθειας συνεχίζεται καθημερινά, σε {επίπεδο} απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων και συνδυασμού τους με εθνικούς πόρους. Στο πλαίσιο αυτό, το πρώτο βήμα ήταν η υπαγωγή του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, προκειμένου να συντονιστεί καλύτερα ο {σχεδιασμός} και η υλοποίηση του ΠΔΕ και ολόκληρου του κρατικού προϋπολογισμού. Η κυβέρνηση προχωρά τώρα σε μια νέα παρέμβαση που θα ενισχύσει την εθνική προσπάθειας με το νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό της ΠΔΕ».
Ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης δήλωσε: «Το 2024 θα υλοποιηθεί το μεγαλύτερο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων εδώ και 14 χρόνια, ύψους 12,2 δισ. PLN. ευρώ. Την ώρα που η Ελλάδα συνεχίζει να πρωτοστατεί στην απορρόφηση κονδυλίων από το ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σε {επίπεδο} Ε.Ε. Μετά την κατάθεση και ψήφιση του νομοσχεδίου, στόχος μας είναι η περαιτέρω ενίσχυση του αναπτυξιακού χαρακτήρα του ΠΔΕ. Εισάγουμε μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες με στόχο ακόμη καλύτερο βραχυπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, τη χρήση ψηφιοποίησης, τη διαφανή επιτάχυνση των διαδικασιών απορρόφησης κεφαλαίων, τη συνεχή {παρακολούθηση} της λειτουργίας του έργου και την ιδιαίτερη προσοχή στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης. Θέλοντας να μην χάσουμε ούτε ένα ευρώ από τα ευρωπαϊκά και εθνικά κονδύλια που εξασφαλίσαμε, προχωράμε ακόμη πιο αποφασιστικά, ώστε η νέα ΑΠΔΕ να στηρίξει την οικονομική ανάπτυξη ιδεών και την κοινωνική συνοχή, συμβάλλοντας στην κάλυψη του επενδυτικού κενού που δημιούργησε η κρίση. Παράλληλα, η επενδυτική διάσταση της ΑΠΔΕ δημιουργεί προϋποθέσεις περαιτέρω μείωσης της ανεργίας με τη παραγωγή νέων, καλύτερα αμειβόμενων θέσεων εργασίας για όλους τους συμπολίτες μας».