Το Σύμφωνο Σταθερότητας επιστρέφει, αλλά με αλλαγές, όπως ενημέρωσε χθες στην Επιτροπή Οικονομίας της Βουλής ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Τον Απρίλιο και μέχρι το τέλος του μήνα, το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να παρουσιάσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ένα νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας, το οποίο αυτή τη φορά θα είναι πιο επίσημο, όπως εξηγούν οι διευθυντές της οδού Νίκης. Το τελικό πρόγραμμα, το οποίο δεν θα υποστεί διορθώσεις και θα πρέπει να εφαρμοστεί κατά γράμμα για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, θα υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως τα τέλη Σεπτεμβρίου, η οποία στη συνέχεια θα πρέπει να λάβει τη «σφραγίδα» Ecofin. .

Μεσοπρόθεσμα 2025-2028: Τρεις άσοι για την Ελλάδα στις προπονήσεις

Τι φέρνουν οι νέοι κανόνες σταθερότητας;

Είναι βέβαιο ότι σε πρώτη φάση θα πρέπει να ξεχάσουμε την περίοδο παραμέλησης και 4 ετών χαλάρωσης σε συνδυασμό με μια σειρά από ελαφρύνσεις και επιδοτήσεις και να σφίξουμε ξανά το ζωνάρι σε σχέσης με τις βασικές αρχές της επιστροφής της Συνθήκης, που ορίζουν ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 3% και ο δείκτης χρέους δεν πρέπει να υπερβαίνει το 60%.

Οι θεμελιώδεις συνθήκες, φυσικά, δεν θα επιστρέψουν από μόνες τους, αλλά σε συνδυασμό με ένα νέο μοντέλο ρύθμισης και μείωσης του χρέους που δεν θα βασίζεται στα πρωτογενή πλεονάσματα, αλλά στο τι είναι η καθαρή πρωτογενής δαπάνη.

Ένα νέο εργαλείο ελέγχου για τις χώρες και το κλειδί για το νέο Σύμφωνο θα είναι το «ανώτατο όριο» στις καθαρές πρωτογενείς δαπάνες. Ουσιαστικά, θα δημιουργηθεί μια διαδρομή καθαρών δαπανών. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, θα είναι δυνατή μια σωρευτική απόκλιση 0,6%, αλλά το ήμισυ (0,3%) δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί εντός ενός έτους, διαφορετικά εάν δεν τηρηθούν τα όρια, η χώρα θα μπει στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος.

Αυτή η ελευθερία φυσικά δίνει στις κυβερνήσεις ευελιξία, όσο μικρή κι αν είναι, να συνεχίσουν να υποστηρίζουν ευάλωτους –για παραδείγματα– πολίτες ή σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, αλλά η κυβέρνηση δεν θα είναι σε θέση να ασκήσει πλήρως αυτήν την ελευθερία για λόγους, για παραδείγματα πολιτικούς, όπως στην {περίπτωση} εκλογικό έτος. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αποφασίσει για το ανώτατο όριο δαπανών και τον ρυθμό αύξησής τους – εάν αυτό γίνεται από έτος σε έτος.

Επιπλέον, θα εισαχθεί ειδικό πλαίσιο δαπανών για την Ελλάδα, καθώς οι πρόσθετοι τόκοι που θα πρέπει να πληρώσει η χώρα από το 2033 δεν θα χρεώνονται καθώς η περίοδος χάριτος για την αποπληρωμή των δανείων του ESM και του EFSF λήγει το 2032.

Αμυντικές επενδύσεις

Οι επενδύσεις στην άμυνα, δηλαδή σε εκπαιδευτικά προγράμματα υλικού και όχι στις επιχειρησιακές δαπάνες των Ενόπλων Δυνάμεων, δεν θα ενταχθούν στη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος.

Ωστόσο, όπως ενημερώνουν στελέχη του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, οι αμυντικές δαπάνες δεν θα μπορούν να κρυφτούν πίσω από άλλες αποκλίσεις από τους στόχους, καθώς μετά τον έλεγχο της Επιτροπής αποδείχτηκε ότι υπάρχουν άλλοι λόγοι για αποκλίσεις από τους στόχους. , δεν θα είναι αμαρτίες που θα συγχωρεθούν, αλλά η διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος θα ξεκινήσει κανονικά.

Ο Κωστής Χατζηδάκης δήλωσε χθες ότι το πρόγραμμα δημοσιονομικής σταθερότητας θα διαρκέσει τέσσερα χρόνια. Τα κράτη μέλη πρέπει να εφαρμόσουν ένα τετραετές «κλειστό» πρόγραμμα, ενώ θα έχουν την ευκαιρία να ζητήσουν παράταση από την αρχή, δηλαδή να προχωρήσουν σε ένα επταετές πρόγραμμα, αλλά υπό την προϋπόθεση ότι θα πραγματοποιήσουν πρόσθετες μεταρρυθμίσεις και έστω ποσοτικά αποδείξουν τα οφέλη από αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Όπως εξηγούν στο OT διευθυντές οικονομικού επιτελείου, οι οικονομικοί διευθυντές μπορεί να επιλέξουν αυτή την επιλογής για χώρες που δεν θέλουν ριζική δημοσιονομική διόρθωση, αλλά μια πιο ήπια, η οποία ωστόσο θα πρέπει να συνοδεύεται από «σκληρές» μεταρρυθμίσεις.

Πώς θα μειωθεί το χρέος;

Για χώρες με χρέος άνω του 60%, ο προηγούμενος κανόνας όριζε ότι τα κράτη μέλη έπρεπε να μειώνουν το χρέος τους κατά 1/20 κάθε χρόνο. Αυτό θα σήμαινε μείωση της τάξης του 5% ετησίως για την Ελλάδα. Ο νέος κανόνας προβλέπει καλύτερες συνθήκες μείωσης, καθώς οι χώρες με χρέος άνω του 90% του ΑΕΠ θα πρέπει να επιδείξουν ετήσια μείωση χρέους τουλάχιστον 1% του ΑΕΠ.

Σε χώρες με χρέος μεταξύ 60% και 90% του ΑΕΠ, η ετήσια μείωση του χρέους θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 0,5% του ΑΕΠ.

Επιπλέον, οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες θα μειώσουν τις ελάχιστες απαιτήσεις για τη μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων.

Ειδικότερα, τόσο οι υφιστάμενοι όσο και οι νέοι κανόνες προβλέπουν ότι οι χώρες θα πρέπει, κατ’ αρχήν, να θέτουν στόχους για το δημοσιονομικό έλλειμμα που είναι πιο φιλόδοξοι από το ανώτατο όριο του 3% που ορίζεται στη Συνθήκη.

Υπάρχουν δύο τέτοια ανώτατα όρια στο υπάρχον πλαίσιο, τα οποία στην {περίπτωση} της Ελλάδας υποθέτουν μέγιστο έλλειμμα 0,8% του ΑΕΠ.

Οι νέοι κανόνες ορίζουν ένα ενιαίο, λιγότερο αυστηρό ανώτατο όριο ελλείμματος, το οποίο ορίζει ότι το έλλειμμα δεν πρέπει να υπερβαίνει το 1,5% του ΑΕΠ, ενώ το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σχολίασε ότι αυτό είναι ένα από τα θετικά στοιχεία της Συμφωνίας.

Ρήτρα διαφυγής

Μια γενική ρήτρα διαφυγής (ουσιαστικά καμία {εφαρμογή} δημοσιονομικών κανόνων) εφαρμόστηκε στην εποχή του κορωνοϊού από το 2020 και ίσχυε μέχρι το 2023. Οι νέοι κανόνες προβλέπουν επίσης προϋπόθεση για την προσωρινή και μεμονωμένη ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής σε {περίπτωση} μιας έκτακτης οικονομικής επιβράδυνσης, κάτι σαν “ρήτρα εθνικής έκτακτης ανάγκης”. “εκκένωση”. Η διαδικασία δημοσιονομικής προσαρμογής θα ξεκινήσει ξανά όταν η χώρα ξεπεράσει το προβληματισμός.