Σε στρογγυλή τράπεζα με τίτλο «Βρίσκεται επιτέλους η Ελλάδα σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης;» Έγινε εκτενής συζήτηση για τη μακροοικονομική σταθερότητα της Ελλάδας. στο πλαίσιο του 9ου Οικονομικού Φόρουμ στους Δελφούς.

Στην εισαγωγική του δήλωση, ο Νίκος Βέττας, Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ, έδωσε κάποιες πληροφορίες για την πρόσφατη πρόοδο της χώρας. «Η Ελλάδα έχει αναπτυχθεί πολύ από τότε που μπήκε στην κοινή αγοράστρια. Η μέση αύξηση έκτοτε ήταν λίγο κάτω από το 1%. Αν η Ελλάδα θέλει να είναι σε σταθερό έδαφος από εδώ και πέρα, αυτό το 1% δεν θα είναι αρκετό. Πρέπει να είναι 2%» σημείωσε και πρόσθεσε: «Ακόμα και στα καλά χρόνια της ελληνικής οικονομίας η ανεργία ήταν υψηλή. Στην καρδιά της κρίσης, το ποσοστό αυτό ανήλθε σχεδόν στο 30% και πλέον έχει επιστρέψει στο 10%. Οι επενδύσεις κατέρρευσαν κατά τη διάρκεια της κρίσης, αυτή τη φορά αυξάνονται, αλλά εξακολουθούν να είναι πολύ χαμηλότερες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και τα χρόνια πριν από την κρίση».

Η Julia Lendvai, Επικεφαλής Μονάδας, Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Χρηματοοικονομικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ΓΔ ECFIN συνέβαλε με καλά και κακά νέα στη συζήτηση. Ξεκινώντας από τα θετικά, ο Lendvai σημείωσε ότι «η Ελλάδα έχει προχωρήσει πολύ από την κρίση. Έχει εισαγάγει σημαντικό αριθμό απαραίτητων μεταρρυθμίσεων σε διάφορους τομείς. Το δημόσιο χρέος είναι 160% έναντι 207% στο αποκορύφωμά του. Ο αριθμός των μη εξυπηρετούμενων δανείων μειώθηκε λόγω του «Ηρακλή» και η ανεργία μειώθηκε σημαντικά από 27%, που ήταν στο υψηλότερο σημαντικό σημείο της. Αυτά είναι πολύ καλά νέα και έχουν αντίκτυπο στο κλίμα της αγοράς προς την Ελλάδα».

Ανησυχία

Ωστόσο, κατά τη γνώμη της, τα ίδια δεδομένα είναι επίσης ανησυχητικά. Και έχει ως εξής: «Το ότι η Ελλάδα μπαίνει σε έναν φαύλο κύκλο είναι πολύ ωραίο για τη χώρα. Παρά όλα αυτά τα καλά νέα, δεν υπάρχει χώρος για ξεκούραση γιατί υπάρχει μια άλλη πτυχή σε όλο αυτό. Το χρέος στο 160% παραμένει το υψηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα ΜΕΔ εξακολουθούν να είναι τα υψηλότερα στην ΕΕ και υπάρχουν πολλά περισσότερα από αυτά, που δεν αφορούν τον τραπεζικό τομέα αλλά τους παρόχους υπηρεσιών. Και το ποσοστό ανεργίας είναι το δεύτερο υψηλότερο στην ΕΕ. Επομένως, παραμένουν ανισορροπίες που συνεχίζουν να εκθέτουν την Ελλάδα σε κίνδυνο.

Για να έχει γρηγορότερα αποτελέσματα, θα έλεγα ότι η Ελλάδα πρέπει να αυξήσει την παραγωγικότητά της, η οποία είναι χαμηλή σε σύγκριση με άλλα κράτη μέλη, αν και έχει αρχίσει να βελτιώνεται, αλλά υπάρχουν ακόμη πολλά να γίνουν. Εάν η Ελλάδα συνεχίσει να αναπτύσσεται με 2% και η υπόλοιπη Ευρώπη στο 1%, θα χρειαστούν 45 χρόνια για να ενταχθεί η Ελλάδα στην Ε.Ε. Οπότε είναι ένας αρκετά μακροπρόθεσμος στόχος».

Από την πλευρά του, ο πρώην υπουργός Οικονομικών και υποψήφιος ευρωβουλευτής ΠΑΣΟΚ σημείωσε ότι «Παρά τις πολλές μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήσαμε όλα αυτά τα χρόνια, εξακολουθούμε να βασιζόμαστε σε ένα αναποτελεσματικό μοντέλο παραγωγής που βασίζεται περισσότερο στην κατανάλωση και λιγότερο στον ιδιωτικό. επενδύσεις. Αν προσέξουμε τη οργάνωση των επενδύσεων, θα δούμε ότι αφορούν κυρίως μη παραγωγικές δραστηριότητες. Στην Ακίνητη Περιουσία και τον Τουρισμό. Αν βασιστούμε σε αυτό, είμαστε ευάλωτοι. Αν υπάρχει κάτι πάνω στο οποίο πρέπει να δουλέψουμε, αυτό είναι η κινητοποίηση κεφαλαίων σε πιο εξωστρεφείς τομείς».

Αισιοδοξία

Ο Ηλίας Λέκκος, επικεφαλής οικονομολόγος του ομίλου στην Τράπεζα Πειραιώς, φαινόταν πιο αισιόδοξος από προηγούμενες αναφορές. «Έχουμε συγκριτικό {πλεονέκτημα} στον τουρισμό και πρέπει να συνεχίσουμε να το χτίζουμε. Είμαι πολύ αισιόδοξος για το πού πάμε και για το μέλλον γιατί παρά τα όσα ειπώθηκαν, νομίζω ότι βαδίζουμε προς τη σωστή κατεύθυνση. Και κινούμαστε προς αυτή την κατεύθυνση γιατί δύο μεγάλες δυνάμεις πιέζουν προς αυτήν την κατεύθυνση. Ξένο μέρος, το οποίο, σε αντίθεση με τα επίσημα δεδομένα, είναι ένα τεράστιο χρηματικό ποσό που δεν ρέει στην Ελλάδα, αλλά έχει ήδη φτάσει και τα χρήματα αυτά μεταλλάσσονται συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας. Έχουν αλλάξει εντελώς τον τουρισμό στην Ελλάδα. Στον τομέα των logistics, νομίζω ότι σε 5-10 χρόνια η Ελλάδα μπορεί να γίνει χώρα κέντρο logistics.

Ο δεύτερος παράγοντας που αλλάζει την ελληνική οικονομία είναι το Ταμείο Ανασυγκρότησης. Αν προσπαθήσουμε να σκεφτούμε τις επιπτώσεις αυτής της κατάστασης σε 15 χρόνια, θα αποδειχθεί ότι το Ταμείο Ανασυγκρότησης έχει μετατρέψει την Ελλάδα σε ενεργειακό κέντρο. Αυτός θα είναι ο καθαρός αντίκτυπος του Ταμείου Ανασυγκρότησης. Θα έβαζα μόνο ένα ερωτηματικό εδώ και τώρα. Αυτό συμβαίνει γιατί έχουμε ανάπτυξη ιδεών 2%. Δεν νομίζω ότι πρέπει να είμαστε χαρούμενοι. Θέλουμε περισσότερα».

«Δεν μπορείς να πετύχεις ανάπτυξη ιδεών χωρίς αύξηση του χρέους», υποστήριξε ο Δημήτρης Βαλάτσας, επικεφαλής οικονομολόγος της Aurora Macro Strategies, προσθέτοντας ότι «δεν μπορείς να αγαπάς τις επενδύσεις και να μισείς το χρέος». Παράλληλα, προσπάθησε να καθησυχάσει τους συνομιλητές του, λέγοντας ότι «δεν θα ανησυχούσα πολύ για αυτά που λέει ο Moodys» και συνέχισε: «Είναι καλό που οι Έλληνες πολιτικοί είναι καλοί στο να βγάζουν χρήματα από τις Βρυξέλλες», αλλά από την άλλη. Σημείωσε ότι «Το κακό είναι ότι η Ευρώπη είναι ένα από τα πιο αργά αναπτυσσόμενα μέρη του κόσμου και μέρος αυτού είναι η επιλογής».

Ωστόσο, συνέχισε τονίζοντας το μεταρρυθμιστικό έργο που γίνεται στη χώρα: «Από ό,τι βλέπω, είναι λογικό να είμαστε αισιόδοξοι. Η μεταρρύθμιση των πλαισίων εκπαίδευσης, μετανάστευσης και επενδύσεων είναι πολύ καλύτερη. Σταμάτα να ανησυχείς. Μάθετε να αγαπάτε την ανάπτυξη ιδεών».

Βιωσιμότητα της ανάπτυξης

Σε μια σύντομη ανασκόπηση, ο καθηγητής Οικονομικών του London Business School Ηλίας Παπαϊωάννου εξέφρασε την ανησυχία του για την πορεία και τη βιωσιμότητα της ανάπτυξης. Μιλώντας για τα χρόνια που οδήγησαν στην κρίση, σημείωσε ότι «εκείνη την εποχή οι αγορές πανηγύριζαν. Οι ελληνικές κυβερνήσεις δανείστηκαν τόσο εύκολα όσο η Γαλλία και η Γερμανία. Εξαιρετικά νέα, θα πείτε. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκλεισε τα μάτια σε αυτό. Μακάρι να ήμουν πιο προσεκτικός».

Εξηγώντας τους λόγους των ανησυχιών του, ο καθηγητής Παπαϊωάννου είπε: «Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η πρωτεύουσα καταστράφηκε. Και υπήρξε μια επενδυτική έκρηξη. Κάτι που δεν βλέπουμε στη χώρα 10-12 χρόνια μετά τον οικονομικό Αρμαγεδδώνα. Και τελειώνοντας με την παραγωγικότητα. Η κατάσταση είναι ανησυχητική. Αν κρίνουμε από τα δεδομένα, δεν χρειάζεται να είμαστε απαισιόδοξοι, αλλά καλό είναι να μην έχουμε ιδιαίτερα μεγάλες προσδοκίες».

Από την πλευρά του, ο Peter Spiegel, αρχισυντάκτης των Financial Times στις ΗΠΑ, τόνισε: «Είναι τρομερό που μια χώρα που βρισκόταν στα πρόθυρα της κατάρρευσης είναι τώρα μια κανονική χώρα της ευρωζώνης».

«Η Ελλάδα δεν μπορεί να βασίζεται σε δημόσιες επενδύσεις για ανάπτυξη ιδεών. Αυτό είναι λάθος του παρελθόντος και είναι σημαντικό η κυβέρνηση να παρέχει κεφάλαια από τις Βρυξέλλες και να επενδύει, αλλά οι επενδύσεις δεν μπορούν να αφορούν μόνο τον τουρισμό και τη ναυτιλία», σημείωσε και κατέληξε: «Η συζήτηση που κάνουμε εδώ γίνεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά είναι τελείως διαφορετικό από αυτό που θα κάναμε πριν από 5 ή 10 χρόνια. Και αυτό είναι θετικό».