Η συστηματική πτώση της ζήτησης για στεγαστικά δάνεια από τις αρχές του 2022 σημαίνει ότι οι τράπεζες βρίσκονται σε εγρήγορση, θέλουν να δώσουν νέα πνοή στην αγοράστρια ακινήτων με νέα προϊόντα, εστιάζοντας σε δάνεια που θα καλύψουν μεγάλο μέρος του κόστους αγοράς ακινήτων. Ο αριθμός των νέων εκταμιεύσεων στεγαστικών δανείων και των τραπεζικών στόχων θα μειωνόταν ακόμη περισσότερο χωρίς το πρόγραμμα My Home για άτομα κάτω των 38 ετών. Χωρίς το «My Home», οι τράπεζες προέβλεψαν νέες αναλήψεις φέτος στην καλύτερη {περίπτωση} στα επίπεδα του 1-1,25 δισ. ευρώ. Δηλαδή όσο (ή λιγότερες) οι επιδοτήσεις των καταναλωτών. Τώρα ανεβάζουν τον πήχη για τα στεγαστικά δάνεια και δεν αποκλείουν νέες πληρωμές έως 1,5 δισ. ευρώ.

Άξονες

Με βάση τα χαρακτηριστικά του προγράμματος «My Home» και τις τελευταίες κατευθυντήριες γραμμές της Τράπεζας της Ελλάδος, οι τράπεζες χαλαρώνουν τα κριτήρια με βάση τους εξής βασικούς άξονες:

Τράπεζες: Μείωση εκταμιεύσεων και ζήτησης δανείων στις αρχές του 2024

1. Μείωση της δικής σας συνεισφοράς στο 10%.

2. Αύξηση του ποσοστού δόσης στο 50% του εισοδήματος.

3. Μεγάλη διάρκεια έως 40 χρόνια.

4. Σταθερά και χαμηλότερα επιτόκια.

5. Παροχή προσφορών και παροχών με το διαμέρισμα (έξοδα, χαμηλότερα ασφάλιστρα, άλλες υπηρεσίες από συνεργαζόμενες εταιρείες που σχετίζονται με το σπίτι σε προνομιακές τιμές κ.λπ.).

6. Απευθύνονται στους νέους.

Εκπαιδευτικά προγράμματα

Πρώτη εμφανίστηκε η Εθνική Τράπεζα («Πρώτο μου σπίτι»), η οποία καλύπτει έως και το 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου και το ποσό της μετοχής της τράπεζας φτάνει έως και τις 350.000 ευρώ. Η διάρκεια μπορεί να είναι έως και 40 χρόνια. Απευθύνεται ειδικά σε νέους έως 45 ετών και θα προσφέρεται με επιλογής σταθερού επιτοκίου που θα μπορούσε να ξεκινά από 3%.

Και άλλες τράπεζες ετοιμάζουν νέα στεγαστικά δάνεια τα οποία, όπως η Εθνική Τράπεζα, χρησιμοποιούν και προσαρμόζουν αρκετά χαρακτηριστικά του προγράμματος «Moje Dom» σύμφωνα με τη στρατηγική τους.

Παρόμοιο προϊόν της Εθνικής για την πρώτη κατοικία νέων με χρηματοδότηση έως και 90% της εμπορικής αξίας του ακινήτου, με προνομιακά επιτόκια και ευέλικτους όρους, ετοιμάζει η Eurobank.

Η Alpha Bank συντάσσει επίσης στεγαστικό δάνειο που απευθύνεται ειδικά σε νέους, ποσού που καλύπτει μεγάλο μέρος της εμπορικής αξίας (άνω του 80%), το οποίο θα περιλαμβάνει και άλλα έξοδα που σχετίζονται με την αγοράστρια ακινήτου. Από την πλευρά τους, Πειραιάς και Αττική τηρούν στάση αναμονής, θεωρώντας τα υπάρχοντα προϊόντα τους άκρως ανταγωνιστικά, ενώ επεξεργάζονται νέα σενάρια στεγαστικών δανείων, ανάλογα με τις κινήσεις της αγοράς. Στην ίδια κατεύθυνση οδεύει και η Optima Bank, η οποία προσφέρει μεγάλη γκάμα στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενα και σταθερά επιτόκια. Ωστόσο, η Optima Bank θα συνεχίσει να επανεξετάζει τα κριτήρια δανεισμού της με προσοχή καθώς οι τιμές των ακινήτων βρίσκονται ήδη σε υψηλά επίπεδα.

Τέλη

Οι τράπεζες απέδωσαν μέρος της επιβράδυνσης των στεγαστικών δανείων στην αύξηση των επιτοκίων, στην αβεβαιότητα για τον πληθωρισμό και στην άνοδο των τιμών των ακινήτων. Επίσης στην ελληνική αγοράστρια ακινήτων σχεδόν 8 στις 10 μεταφορές γίνονται με μετρητά, δηλαδή χωρίς πίστωση. Επιπλέον, αύξηση του αφορολόγητου ποσού για κληρονομιές και δωρεές μετρητών από γονείς σε παιδιά σε 800.000 PLN. Το ευρώ ενίσχυσε την τάση αγοράς κατοικίας χωρίς στεγαστικό δάνειο. Επιπλέον, η δεκαετής κρίση έκανε και τους δανειολήπτες συντηρητικούς, ζητώντας δάνεια για μικρά ποσά, για μικρά χρονικά διαστήματα και με μικρή {συμμετοχή} από τις τράπεζες. Αυτό επιβεβαιώνεται από στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, όπου για τα περισσότερα δάνεια, η τραπεζική χρηματοδότηση είναι κατά μέσο όρο 62%, και το ποσοστό των δόσεων στα έσοδα πλησιάζει το 30%.

Απόφασης Εμπορικού Επιμελητηρίου

Πρόσφατη απόφασης της Τράπεζας της Ελλάδος ξεκαθάρισε τα ανώτατα όρια για τα ίδια ποσά χρηματοδότησης και δόσεων σε σχέσης με τα έσοδα. Αν και πρόκειται για γενικές κατευθυντήριες γραμμές και όχι για υποχρεωτικά ποσοστά χρηματοδότησης, αυτή η απόφασης βοήθησε να διευκρινιστεί το φάσμα των κινδύνων υπό τους οποίους μπορούν να λειτουργήσουν. Υπενθυμίζεται ότι η απόφασης TCE καθόρισε το ανώτατο όριο τραπεζικής χρηματοδότησης του 90% της εμπορικής αξίας για τα άτομα που λαμβάνουν δάνειο για πρώτη φορά (80% για τους άλλους) και 50% για το ποσοστό της δόσης σε σχέσης με το εισόδημα (ή 40% στην {περίπτωση} ατόμων που έχουν ήδη άλλο δάνειο). Ως εκ τούτου, τέθηκαν θεωρητικά υψηλότερα όρια από αυτά που υπάρχουν στην αγοράστρια (62% στο μέσο επιτόκιο χρηματοδότησης και 34% στη δόση του εισοδήματος).