Προκαταβολές, λογαριασμός ειδικού αποθεματικού, κινήσεις αντιστάθμισης κινδύνου και πραγματικό χρέος
Στο πλαίσιο του ευρύτερου σχεδίου μείωσης του ελληνικού χρέους, το οποίο έχει συμφωνηθεί άτυπα με όλους τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και θα συνεχίσει να εξελίσσεται τα επόμενα χρόνια, ο Δημήτριος Τσάκωνας, Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ), θα ενταχθεί στο ευρώ. Η Ομάδα Εργασίας (ΕΟΚ) τον Σεπτέμβριο του επόμενου έτους ) θα υποβάλει επίσημη αίτηση ζητώντας:
Ελληνική Οικονομία: Γιατί η Κυβέρνηση βιάζεται να σπάσει τον κουμπαρά του χρέους
1. Λήψη από το Ελληνικό Δημόσιο έκτακτης (waiver) δυνατότητας πρόωρης αποπληρωμής τριών δόσεων διμερών δανείων (GLF) συνολικής αξίας 7,935 δισ. ευρώ που καλύπτονται από το πρώτο πρωτόκολλο για την περίοδο 2026-2028, και
2. Να δοθεί η ικανότητα στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) στην Ελλάδα να χρησιμοποιήσει το ποσό των 5 δισ. ευρώ από το λεγόμενο. «σκληρού πυρήνα» (15,69 δισ. ευρώ) μετρητά «μαξιλάρι» για αυτή τη συναλλαγή » της χώρας, που σήμερα ανέρχεται σε 36 δισ. ευρώ.
Είδος εγγύησης
Αυτά τα κεφάλαια, ύψους 15.697,3 εκατομμυρίων ευρώ (15,6 δισεκατομμύρια ευρώ) που αφορούσαν τον ειδικό λογαριασμό αποθεματικού – τον Λογαριασμό ταμειακών αποθεματικών στην Κεντρική Τράπεζα, η χώρα ήταν υποχρεωμένη να παράγει μέσω δανείων (σ.σ. 9 δισεκατομμύρια ευρώ που δανείστηκε από τον ESM και τα υπόλοιπα από τις αγορές ) ως ένα είδος εξασφάλισης για την Ελλάδα στις μελλοντικές αγορές έκδοσης χρέους, όταν, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, θα έπρεπε να απαλλάσσεται από την εποπτεία του μνημονίου (Μνημόνιο III) τον Αύγουστο του 2018.
Η έξοδος της χώρας από την ενισχυμένη εποπτεία από τον Αύγουστο του 2022 και κυρίως η ανάκτηση της επενδυτικής της βαθμολογίας ήταν οι επίσημες προϋποθέσεις για την αποδέσμευση αυτών των κεφαλαίων, ενώ έγιναν οι κατάλληλες συνομιλίες με τον ESM. Δεδομένου ότι η ετήσια δόση των διμερών δανείων (GLF) από το πρώτο μνημόνιο είναι 2.645
δισ. ευρώ, η πρόωρη αποπληρωμή το 2024 των τριών δόσεων της περιόδου 2026-2028 ανέρχεται σε 7,935 δισ. ευρώ (σημείωση: αντιστοιχούν στα 8 δισ. ευρώ πρόωρης αποπληρωμής δανείων διάσωσης που ανέφερε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στο Bloomberg την περασμένη Τετάρτη), τα οποία πρόκειται να αποπληρωθούν τον Δεκέμβριο με κεφάλαια από τον ειδικό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος και τα υπόλοιπα από κρατικά αποθεματικά.
Εξοπλισμός
Σημειώνεται ότι τα μέτρα αυτά θα πρέπει να περιλαμβάνουν την πρόωρη αποπληρωμή μέρους των (δαπανηρών) διμερών δανείων ύψους 52,9 δισ. ευρώ με περίοδο έως το 2040, τόσο το 2022, που αφορούσε τη δόση του 2023 (2,645 δισ. ευρώ), καθώς καθώς και την αποπληρωμή τον Δεκέμβριο του 2023 δύο δόσεων (5,29 δισ. ευρώ) για ληξιπρόθεσμες οφειλές για το 2024 και το 2025.
Ωστόσο, εάν το 2025, όπως αναμενόταν, η χώρα αποφασίσει να μειώσει περαιτέρω το χρέος της χρησιμοποιώντας αυτά τα κεφάλαια, θα πρέπει να υποβάλει νέα αίτηση στον ESM. Παράλληλα, ο ODDIX συνεχίζει να μειώνει το βραχυπρόθεσμο χρέος καθώς το απόθεμα των τοκοφόρων γραμματίων του ελληνικού δημοσίου από 11,7 δισ. ευρώ το 2023 θα μειωθεί σε περίπου 8 δισ. ευρώ στο τέλος του 2024, ενώ οι επανεκδόσεις ομολόγων θα συνεχιστούν.
Η στρατηγική της Ελλάδας για προληπτική {διαχείριση} του χαρτοφυλακίου χρέους της μέσω της πρόωρης αποπληρωμής των διμερών δανείων συνέβαλε στη μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ (λαμβάνοντας υπόψη την απότομη αύξηση του ονομαστικού ΑΕΠ λόγω του πληθωρισμού) κατά περίπου 45 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ κατά την περίοδο 2020 -2023, ενώ η τάση είναι ότι τα επόμενα τρία χρόνια το χρέος της Ελλάδας σε σχέσης με το ΑΕΠ θα πέσει στη δεύτερη θέση της ευρωζώνης (πίσω από την Ιταλία).
Σύμφωνα με στοιχεία του ODDIX, το ΑΕΠ σε ονομαστικούς όρους αναμένεται να αυξηθεί από 224,1 δισ. ευρώ το 2023 και 233,8 δισ. ευρώ το 2024, ενώ το χρέος στις 31 Μαρτίου 2024 μειώθηκε σε 356,05 δισ. ευρώ από 356,7 δισ. ευρώ στο τέλος του 2023, αντιπροσωπεύοντας το 152% του ΑΕΠ το 2024.
Ωστόσο, το πραγματικό χρέος, δηλαδή εάν βρεθούν ταμειακά αποθέματα 35,66 δισ. ευρώ, θα μειωθεί στα 320,28 δισ. ευρώ, που είναι 136,9% του ΑΕΠ το 2024.
Απειλές
Η ανάλυση κειμένου σταθερότητας δείχνει ότι με το 75% του ελληνικού χρέους στα χέρια των επίσημων πιστωτών και με χαμηλά επιτόκια «κλειδωμένα», οι κίνδυνοι παραμένουν περιορισμένοι μεσοπρόθεσμα, με αξιωματούχους να διαβεβαιώνουν ότι όλα έχουν επιλυθεί και δεν υπάρχει ανησυχία για το τι θα συμβεί μετά το 2032 ., οπότε θα λήξει η περίοδος χάριτος για την αποπληρωμή μνημονιακών δανείων από το EFSF ύψους περίπου 100 δισ. ευρώ και θα ξεκινήσει η αποπληρωμή των τόκων (περίπου 20-25 δισ. ευρώ).
Τον Απρίλιο, η χώρα εξέδωσε και νέο 30ετές ομόλογο, με το 50% της έκδοσης να αγοράζεται από μακροπρόθεσμους επενδυτές από κορυφαίους «επενδυτικούς οίκους» και να καλύπτει ήδη πάνω από το 80% της εκδοτικής της δραστηριότητας για φέτος.
ΠΗΓΗ: ΒΗΜΑ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ